***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Ο καιρός άλλαζε, Δημήτρης Μητσοτάκης, Εκδόσεις Κέδρος

Το πέμπτο κατά σειρά βιβλίο του συγγραφέα και μουσικού Δημήτρη Μητσοτάκη, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος και τιτλοφορείται «Ο καιρός άλλαζε». Πρόκειται για μία συλλογή διηγημάτων που αποτελείται από δεκαεπτά διηγήματα, ενώ λίγο πριν το φινάλε του βιβλίου συναντάμε τέσσερα μικρο-διηγήματα –στα δικά μου μάτια φαντάζουν τραγούδια λησμονημένα σε ένα συρτάρι του δημιουργού· λέξεις που έβγαλαν φωνή και απαίτησαν χώρο στις σελίδες ενός βιβλίου του.

«Τις κιθάρες δεν τις ξεσκονίζεις, ούτε τις περνάς με βρεγμένο βετέξ, ενημέρωνα όσες γυναίκες είχαν περάσει από το σπίτι μου και είχαν φιλοτιμηθεί να καθαρίσουν. Την κιθάρα την ξεσκονίζουν τα ρούχα του μουσικού, όταν την αγκαλιάζει για να παίξει κάτι, πρόσθετα με φιλοσοφικό στόμφο»

Η μουσική στις γραμμές του συγγραφέα Μητσοτάκη είναι παρούσα, όμως για τον μουσικό που πρωτογνωρίσαμε τριάντα χρόνια πίσω με τους Ενδελέχεια ας μη μιλήσουμε –μιλάνε τα τραγούδια. «Ο καιρός άλλαζε» είναι το τίτλος του βιβλίου και από μόνος του μιλάει για κάτι που έφυγε πριν δώσει τη θέση του στην αλλαγή. Άραγε στο σήμερα, ο καιρός αλλάζει; Μπορεί κάποιος που ζει στην πίεση και το ζόρι της σύγχρονης ύπαρξής του να παραδεχτεί με βεβαιότητα ότι ο καιρός αλλάζει; Ή τελικά είναι καταδικασμένος να αναπολεί εκείνο που κάποτε άλλαζε και να συμβιβαστεί με το «εδώ και τώρα» που δύσκολα αλλάζει; Διαβάζοντας τις ιστορίες του κυρίου Μητσοτάκη, περιπλανήθηκα σε τέτοια ερωτήματα. Ένιωσα να υπάρχουν στιγμές που ο δημιουργός γράφει για γεγονότα που αγαπήθηκαν κάποτε και σήμερα αποτελούν κομμάτι του κάθε ήρωα που, προχωρώντας τη ζωή του, πασχίζει να αποτινάξει από πάνω του, ως ένα στοιχειωμένο παρελθόν που τέλειωσε και όμως δεν λέει να αφεθεί στο κάποτε μα συνεχώς αναζωπυρώνεται η ύπαρξή του. Διηγήματα που εκ πρώτης αγγίζουν την ανθρώπινη μοναξιά και φέρουν το ύφος μιας μελαγχολίας, όμως σχεδόν όλα στην πορεία τους διακατέχονται από ένα πνεύμα σαρκασμού, πεισματάρας ελπίδας και εκείνης της χαραμάδας του φωτός που δίνει λάμψη στην ύπαρξη. Οι ιστορίες του κυρίου Μητσοτάκη μιλούν για νεανικά έτη και παρέες φίλων, για τον χρόνο που περνά, για τη στιγμή που σβήνει, τοποθετώντας τις ζωές των ανθρώπων στην αμετάκλητη αποδοχή των χαμένων ονείρων, στην αναγνώριση των λαθών μα ενίοτε και στην επανάληψή τους (εν είδει μιας κάποιας απόλαυσης για το λάθος και τη γεύση του, ρε γαμώτο!).

Διαβάζοντας το «Ο καιρός άλλαζε», αδιάκοπα σκεφτόμουν τους στίχους από ένα τραγούδι του κυρίου Μητσοτάκη που λέει: Ό,τι θέλεις σου δίνουν, τον Θεό τους προδίνουν, αν εσύ τους το πεις, για φαντάσου — Δώσ’ τους ένα πιρούνι, και για σένα γουρούνι, την καρδιά τους θα φάνε μπροστά σου. Ναι! Κάπως έτσι είναι οι ήρωες του έργου, τσαμπουκαλεμένοι και κουβαλώντας υποδόρια την οργισμένη φύση τους που δεν εκρήγνυται, αποτελματωμένοι ή απλώς αποκαμωμένοι, μα σθεναρά δυναμικοί για να το παλέψουν και να συνεχίσουν να ζουν· άλλοτε στηρίζουν το ένα ποδάρι στο κενό και το άλλο στη γη, μα διαρκώς νιώθουν αβέβαια και τα δύο μέλη τους, σαν ψυχές καταδικασμένες να πετούν αενάως πάνω από την ύπαρξή τους. Ήρωες που άλλοτε μιλούν, ενίοτε σωπαίνουν και κατά στιγμές ουρλιάζουν για να βρούνε τα πατήματά τους.

«Όλη την υπόλοιπη μέρα η Λόβα τον καλούσε στο κινητό του, που ήταν διαρκώς στο αθόρυβο. Δεν της απαντούσε. Ο Κοσμάς δεν βγήκε από το σπίτι. Είχε φρικάρει. Σκεφτόταν επιθέσεις με βιτριόλι. Σκεφτόταν φωτιές και δολιοφθορές. Έβλεπε τη Λόβα να του επιτίθεται, πισώπλατα, με ένα τσεκούρι και να του ανοίγει το κεφάλι στα δύο. Να πίνει δηλητηριασμένο καφέ και να πεθαίνει σαν σκυλί στα σκαλιά της καφετέριας. Να τον πυροβολεί στο στήθος εξ επαφής. Να του καρφώνει ένα τόμαχοκ στην πλάτη…»

Προσωπικά αγαπημένες μου έγιναν οι εξής ιστορίες: Το καφενείο, Ο ψεύτης, Θα σε κάνω να πονέσεις και Λόβα, όμως εκτιμώ ότι στο σύνολό τους οι ιστορίες αυτές για τον αναγνώστη θα αποτελέσουν μια όμορφη αναγνωστική βουτιά στην περισυλλογή –των σκέψεων, των γραφών, των δράσεων του δημιουργού– και θα του μείνουν κάποιες αλησμόνητες. Μέσα από τη φαντασία και την έμπνευση του ο κύριος Μητοτάκης μάς προσφέρει αναμφισβήτητα μια συλλογή που αναβλύζει νότες και ρυθμό ρομαντισμού, γραμμένη με νόστο αλλά όχι παράδοση στη νοσταλγία και ετούτο διαφαίνεται μέσα από τα λόγια των ηρώων του που είναι ασυμβίβαστοι. Κι έτσι, θα διαβάσουμε για βαριά λάθη και πρόδηλη μετάνοια, για μοναξιά και μελαγχολία, για υποχωρήσεις, συμβιβασμούς, πίκρα και δόλο, χαμένες φιλίες, άκαρπες σχέσεις, μα και κάμποση φαντασία, έκδηλο χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Στις ιστορίες του κυρίου Μητσοτάκη, αποτυπώνονται όσα πέρασαν και τα χάσαμε, εκείνα που δεν κυνηγήσαμε είναι εκείνα που μας πονάνε περισσότερο. Μιλώντας για τα «μπαλώματα» των ξηλωμένων ζωών των ηρώων του θα μας ωθήσει να τους βάλουμε στην καρδιά μας. Μεστά, φιλτραρισμένα και δωρικά, λίγες σελίδες η καθεμιά ιστορία αλλά με το μήνυμά της, αφήνει μια γλυκόπικρη αναγνωστική επίγευση σαν τα τελειώσεις, και σίγουρα αποτελούν ένα από τα βιβλία που δεν θα φύγει από το ράφι σου σαν το αποκτήσεις διότι οι ιστορίες του είναι για να επιστρέφεις και να τις περνάς δεύτερη και τρίτη ανάγνωση –ποντάρω μάλιστα ότι θα το κάνεις δώρο ξανά και ξανά σε φίλους μυημένους στη λογοτεχνία.

Συνοδέψτε αυτό το αναγνωστικό ταξίδι ακούγοντας τον δίσκο «In Utero» των Nirvana από το 1993.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.