***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Μιχάλης Ανυφαντής, Ντίνος Πετράκης, Εκδόσεις Βακχικόν
Ο Μιχάλης Ανυφαντής είναι ένας άνθρωπος από αυτούς που δεν θα θέλαμε να έχουμε για φίλο μας, τουλάχιστον όσοι από εμάς διαθέτουμε ακόμη κάποιες ηθικές αρχές. Ο Μιχάλης Ανυφαντής είναι με τον τρόπο του ένας αντιήρωας πρωταγωνιστής, κάτι το οποίο δεν συνηθίζεται και πολύ στη λογοτεχνία για τους βασικούς ήρωες του βιβλίου.
Τον αντιήρωα αυτόν νομίζω ότι τον αντιπαθεί κανείς από την πρώτη κιόλας πρόταση του βιβλίου. Ο Ντίνος Πετράκης γράφει για ένα κόσμο τον οποίο όλοι μας μεν απεχθανόμαστε, αλλά τον συναντάμε συγχρόνως παντού γύρω μας, ιδίως στη σημερινή Ελλάδα της παρακμής, της οικονομικής κατάπτωσης, του φατριασμού, του καιροσκοπισμού και του ανελέητου κυνηγιού για το κέρδος και την προσωπική προβολή.
Η υπόθεση του μυθιστορήματος καλύπτει χρονικά τα έτη των “παχιών αγελάδων”, δηλαδή τη δεκαετία του ’80, μέχρι τη σημερινή εικόνα της παρακμής. Διαφθορά υπήρχε βεβαίως και τότε, και μάλιστα άφθονη. Ο Μιχάλης Ανυφαντής μεγαλώνει στον Κορυδαλλό σπουδάζοντας νομική, μαζί με την αδελφή του που σπουδάζει νοσηλεύτρια και τους γονείς τους, οι οποίοι, όπως φαίνεται, δεν αποτελούν και το καλύτερο πρότυπο ηθικής για τα παιδιά τους, Αντιθέτως, τα μεγαλώνουν με τη συμβουλή να έχουν πάντοτε πλάτες μέσα στο κυρίαρχο κόμμα- αν και όχι μόνο σε αυτό, αλλά καλύτερα σε όλα, έτσι ώστε οι “πλάτες” να είναι πάντα εξασφαλισμένες, όποιο κόμμα κι αν βρίσκεται κάθε φορά στην εξουσία.
Τόσο ο Μιχάλης, όσο και η Μυρτώ θα επιτύχουν τους υψηλούς τους στόχους μεγαλώνοντας. Η Μυρτώ θα γίνει προϊσταμένη και ο Μιχάλης επιφανής δικηγόρος. Και οι δυο τους θα πραγματοποιήσουν επιτυχημένους γάμους με μέλη της υψηλής κοινωνίας που θα τους βοηθήσουν να ανέλθουν κοινωνικά και θα κάνουν οικογένεια. Θα κατορθώσουν όμως να γίνουν ευτυχισμένοι;
Ο Μιχάλης πράγματι νομίζει ότι είναι επιτυχημένος και ευτυχισμένος. Όταν θα συνειδητοποιήσει το αληθινό νόημα της ευτυχίας θα είναι πλέον αργά για εκείνον. Γιατί στην ουσία η ζωή του δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια τραγωδία. Το τέλος μπορεί να θεωρηθεί εν μέρει απρόβλεπτο μεν, αλλά και αναμενόμενο από μια άλλη άποψη. Πρόκειται πραγματικά για ένα βιβλίο στο οποίο ο αναγνώστης δεν θα συμπαθήσει ούτε έναν χαρακτήρα, πλην των πάντοτε αθώων παιδιών, τα οποία εδώ παίρνουν ακουσίως και τον ρόλο του θύματος. Άνθρωποι που λατρεύουν το κέρδος και την εξουσία, άνθρωποι ανάλγητοι και αδιάφοροι, στυγνοί επαγγελματίες, άνθρωποι ψυχροί και κοφτεροί σαν το πιο κρύο ατσάλι, καιροσκοπικοί, συμφεροντολόγοι και μικρόψυχοι, με όλους αυτούς τους τρόπους μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει τους νεόπλουτους και φαντασμένους ήρωες του βιβλίου του Ν.Π.
Ο συγγραφέας όμως δεν επιλέγει τυχαία τους ήρωές του. Το μυθιστόρημά του αποτελεί μία σύγχρονη κραυγή αγωνίας στη σημερινή ηθική κατάπτωση της κοινωνίας. Ακολουθεί δε τη δομή μιας αρχαίας τραγωδίας, αφού ενίοτε παρεμβάλλει χορικά και στάσιμα με αποφθεγματικά και συμβολικά λόγια έξωθεν παρατηρητών στα τέλη ορισμένων κεφαλαίων. Τα χορικά αυτά δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να προαναγγέλλουν την αναπόφευκτη πτώση του Μιχάλη: την άνοδο, την ύβρη και τη νέμεση, όχι όμως και την κάθαρση. Διότι στο τέλος δεν αποδίδονται παρά “τα του Καίσαρος τω Καίσαρι”. Και το βιβλίο του Νίκου Πετράκη παραμένει μία δυνατή και διδακτική τραγωδία από την αρχή μέχρι και την τελευταία του σελίδα.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
