***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Η Dee Rees με αριστοτεχνικές πινελιές, αποδίδει το πορτραίτο μιας κοινωνίας όπου όλοι είμαστε τα τσαλαπατημένα όνειρά μας.
«Χοῦς εἶ καί εἰς χοῦν ἀπελεύσει…» Με μια ταινία γεμάτη χώμα, λάσπη, ιδρώτα, αγώνα, δουλειά (ή δουλεία;), σκληρότητα, κάθε είδους, μια ταινία που φαινομενικά μόνο το θέμα της είναι ο ρατσισμός, όταν στην ουσία, με αριστοτεχνικές πινελιές απεικονίζει το πορτραίτο της –διαχρονικής- αμερικάνικης (και όχι μόνο) κοινωνίας, πέντε χρόνια πριν, το 2017, το Netflix ξεκινά να διεκδικεί επίσημα τη θέση του στον κινηματογράφο και στην Ακαδημία των Όσκαρ, και όχι στην εύκολη και γρήγορη κατανάλωση που το καθιέρωσε, με τέσσερις Υποψηφιότητες (Β` Γυναικείου Ρόλου, Διασκευασμένου Σεναρίου, Κινηματογράφησης και Μουσικής) ενώ η αφροαμερικανίδα σκηνοθέτις Dee Rees, γίνεται η πρώτη έγχρωμη γυναίκα που διεκδικεί το αγαλματίδιο του διασκευασμένου σεναρίου, και το Mudbound, «Τα δεσμά της λάσπης» η ακριβής μετάφραση του τίτλου, βασισμένο στο μυθιστόρημα της Hillary Jordan, είναι η ταινία που τελικά μιλάει με μια τρομακτική, αμείλικτη δύναμη, για την βαθιά τρωτότητα της ανθρώπινης φύσης, την ουσία της ανθρωπιάς, την αληθινή αδυναμία που νιώθουμε όλοι μπροστά σε όλα αυτά που είναι πάντα μεγαλύτερα από εμάς, αυτά που μας ενώνουν, αυτά που μας κάνουν όλους, απλά ανθρώπους. Τον πόλεμο, την αρρώστια, την απώλεια, το τραύμα, την άγονη γη, την αλαζονεία που δείχνουμε θεωρώντας τους εαυτούς μας κάτι άλλο, πέρα από χώμα.
Το στίγμα δίνεται ξεκάθαρα από την πρώτη κιόλας σκηνή της ταινίας: Βροχή, συννεφιά, μαυρίλα, λάσπη, ένα σκοτεινό, διαλυμένο σπίτι στο βάθος, τα θεμέλιά του είναι σάπια, δυο αδέρφια, ο Χένρι και ο Τζέιμι, σκάβουν με τα χέρια τους σε ένα χώμα που μοιάζει να τους καταπίνει, τον τάφο του πατέρα τους. Η Λώρα, γυναίκα του Χένρι, λίγο πιο πέρα, κουρασμένη, σκληρή, ίσως πιο σκληρή κι από τον Χένρι πια, σέρνει δυο μικρά κορίτσια από το χέρι. Η μοίρα τους είναι προδιαγεγραμμένη, αυτό την πονάει περισσότερο από όλα. «Δεν ερωτεύτηκα τον Χένρι, ευγνωμοσύνη ένιωθα. Ήταν μια διέξοδος.» …λέει σε μια από τις αφηγήσεις που μας συστήνουν σταδιακά τα πρόσωπα του έργου. Είναι οι Μακάλανς, οι λευκοί –ισχυροί- κτηματίες της περιοχής. Ένα κάρο, διασχίζει με κόπο το λασπωμένο αγρόκτημα. Μεταφέρει τους Τζάκσονς, τους έγχρωμους εργάτες του Χένρι. Φεύγουν. Πιο κουρασμένοι από ότι ήρθαν, άγνωστο για πού. Ο Χένρι τους σταματά. Ζητάει τη βοήθεια του Χαπ, του πατέρα της οικογένειας των Τζάκσον, προκειμένου να θάψει τελικά, βαθιά, το φέρετρο ενός πατέρα που η φιγούρα του μοιάζει ακόμα ζωντανή. Η φιγούρα της αυστηρής πατριαρχίας και της λευκής υπεροχής, βρισκόμαστε στη δεκαετία του `40, κι όμως, το 2022, όλοι τον αναγνωρίζουμε.
Με αργόσυρτους, λασπωμένους, ιδρωμένους, κουρασμένους, αλλά απόλυτα υποβλητικούς και ταιριαστούς στον σκοπό της, ρυθμούς, η Rees ξεδιπλώνει τα κομμάτια μιας ιστορίας που μοιάζει χιλιοειπωμένη αν δει κανείς τον πυρήνα της, ωστόσο κάποια πράγματα ίσως πρέπει να τα επαναλαμβάνουμε. Πρέπει να τα επαναλαμβάνουμε μέχρι να έρθει η μέρα που θα μας κάνει εντύπωση η ιστορία κάποιων ανθρώπων που πίστευαν πως ήταν καλύτεροι και πως καλώς είχαν περισσότερα δικαιώματα από κάποιους άλλους. Με πλάνα γεμάτα βρώμα, σκουριά, σήψη και εξαθλίωση, κυρίως ψυχολογική, η Rees αφηγείται την ιστορία δύο οικογενειών, που νόμιζαν πως είναι διαφορετικές, μέχρι τον πόλεμο, μέχρι την αρρώστια, μέχρι τις πληγές, μέχρι την ανθρώπινη φθορά. Την ιστορία του Τζέιμι και του Ρονσέλ, του μεγάλου γιου των Τζάκσον, που τους ενώνει η βαθιά φιλία που γεννήθηκε από το τραύμα του Β`Π.Π. στον οποίο πολέμησαν, και η επιστροφή σε έναν τόπο γεμάτο από τα αδιέξοδα που φτιάχνουμε οι ίδιοι, γιατί στην τελική όσο κι αν θέλουμε να βρίσκουμε διαφορές, όλοι είμαστε τα τσαλαπατημένα όνειρά μας.
Με ένα πολυάριθμο καστ, σε δυνατές ερμηνείες, κάποιες από αυτές πραγματικά σπουδαίες, και την τραγουδίστρια Mary J. Blige να διεκδικεί το Όσκαρ Β` Γυναικείου Ρόλου, ως Φλόρενς –η μητέρα του Ρονσέλ- και στιβαρή σκηνοθεσία, καλογραμμένους χαρακτήρες και μια πλοκή που κορυφώνεται κλιμακωτά σε ένα συγκλονιστικό φινάλε, το Mudbound, είναι ένα δράμα για τους καθημερινούς ήρωες που κουβαλάμε όλοι μέσα μας, για τον βουβό πόνο και τον αγώνα της ύπαρξης σε έναν ξεχασμένο τόπο, για τη βία, την εξουσία, τις ακλόνητες προκαταλήψεις, και για όλες εκείνες τις πληγές που πάντα θα είναι ανοιχτές, μέχρι εμείς να αποφασίσουμε να τις αγκαλιάσουμε όσο κι αν πονάνε.
Mudbound
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Dee Rees
Πρωταγωνιστούν: Jason Mitchell, Carey Mulligan, Jason Clarke, Mary J. Blige, Rob Morgan, Garrett Hedlund, Jonathan Banks, κα.
Διαθέσιμο στο EPTflix.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
