***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Είμαι μεγάλη φαν των επικών παραμυθιών. Των ταινιών που είναι γεμάτες από θρύλους, πλάσματα του φανταστικού, αναζητήσεις του πεπρωμένου, μάγισσες και προφητείες, που μας μεταφέρουν σε άλλους κόσμους και εποχές. Φυσικά σε αυτό το είδος, κανείς δεν μπορεί να περιμένει κάτι καλύτερο από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών ή το Game of Thrones, είτε στο σινεμά, είτε στη μικρή οθόνη αντίστοιχα. Όμως κάθε τόσο, όσο κι αν νομίζουμε ότι τα καλύτερα είναι πίσω μας, βγαίνει μια ταινία που εξάπτει την φαντασία και την περιέργειά μας και μας καθηλώνει ξανά, αχόρταγα, στην οθόνη. Μια τέτοια ήταν ο Άνθρωπος από τον Βορρά. Πολυδιαφημισμένο και πολυαναμενόμενο, το Northman, είναι η καινούρια ταινία του Αμερικάνου σκηνοθέτη Robert Eggers, ενός νεαρού, ανερχόμενου θα λέγαμε οραματιστή, που από τις πρώτες του κινηματογραφικές απόπειρες (Η Μάγισσα, Ο Φάρος) έδειξε να έχει δικό του στίγμα και ταυτότητα. Μια ταυτότητα που χαρακτηρίζεται από το απόκοσμο, το μεταφυσικό, και που μάλλον γοητεύεται από Σκανδιναβικούς θρύλους. Στο Northman, μένει πιστός σε αυτό, μόνο που πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Ή παραπίσω. Γιατί το Northman, σε αντίθεση με τις προηγούμενες ταινίες του, είναι καθαρός, αμερικάνικος –όσο κι αν προσπαθεί να πείσει για το αντίθετο- mainstream κινηματογράφος. Και σε αυτή ακριβώς την επιφανειακή προσέγγιση του εύκολου και απροβλημάτιστου εντυπωσιασμού, εγκλωβίζεται και καταλήγει σε μια επικών διαστάσεων λούπα που σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί τη μεγάλη διάρκειά της, πέρα από τον βασανισμό του θεατή.
Βρισκόμαστε στο 914 μ.Χ. και ο Άνθρωπος από τον Βορρά, είναι –και διαφημίστηκε- ως η ταινία για τον μεσαιωνικό σκανδιναβικό θρύλο του πρίγκηπα Άμλεθ που ενέπνευσε αργότερα τον γνωστό σε όλους μας, Άμλετ του Σαίξπηρ. Είναι η ιστορία εκδίκησης και ενηλικίωσης του νεαρού πρίγκηπα, που ορκίζεται να εκδικηθεί τον πατέρα του, να σώσει τη μητέρα του και να σκοτώσει τον θείο του, σφετεριστή του βασιλείου του. Φυσικά, κανείς μας δεν περίμενε το τραγικό υπόβαθρο και τις υπαρξιακές διαστάσεις, την πυκνότητα σε ουσία που περιέχει η Σαιξπηρική τραγωδία, σε μια τέτοιου είδους ταινία. Όμως αντίστοιχα, νομίζω πως κανείς δεν περίμενε και κάτι τόσο κακό. Το πρόβλημα δεν είναι η σχηματική αποτύπωση μιας πασίγνωστης και χιλιοειπωμένης ιστορίας –άλλωστε αυτό το είδαμε να γίνεται εξαιρετικά στο Lion King!- αλλά η απογοήτευση που προκύπτει από όλο το υπόλοιπο περιτύλιγμα. Το σενάριο είναι υποτυπώδες, έως ανύπαρκτο, με ατάκες επαναλαμβανόμενες επί δυόμιση ώρες, να προσπαθούν να θυμίσουν τον σαιξπηρικό λόγο που είναι εκ φύσεως αδύνατο να φτάσουν, περιτριγυρισμένες από τις άναρθρες κραυγές των Βίκινγκς, οι οποίες κυριολεκτικά δημιουργούν πολύ σύντομα πονοκέφαλο, ατάκες υπερβολικές, μη φυσιολογικές με την έννοια ότι όλες τους αποτελούν κάποιο είδος χρησμού ή μύηση σε εθιμοτυπικά των Βίκινγκς, λόγια μάγων και προφητών, ατάκες δυστυχώς κακοπαιγμένες –παρά το μεγάλο καστ της ταινίας- και το αποτέλεσμα είναι βαρετό και ανούσιο. Κάποιες εικόνες παρουσιάζουν ενδιαφέρον, έχουν μια πρωτοτυπία που μας θυμίζει την ατμόσφαιρα που ξέρει να φτιάχνει ο Eggers, όμως στην πλειοψηφία τους, αποτελούν ότι πιο ζωώδες (με την κακή έννοια) και αιματοβαμμένο είδαμε τα τελευταία χρόνια, βάρβαρο, άσχημο και γκροτέσκ, στα όρια του γελοίου, ενώ η απεικόνιση των Σκανδιναβών του Eggers μοιάζει να περιορίζεται σε υπερμεγέθη παχύδερμα που κυκλοφορούν ημίγυμνα στον παγωμένο Βορρά –το πώς με ξεπερνάει!- μουγκρίζοντας και σκοτώνοντας, με εθιμοτυπικά που πότε θυμίζουν ινδιάνους, πότε ανατολή, πότε απλώς ζώα, αλλά όχι Βίκινγκς. Η έντονη ψηφιακή επεξεργασία των εικόνων συχνά γίνεται τόσο αισθητή που ενοχλεί, διαλύοντας την όποια ψευδαίσθηση αλήθειας μπορεί να δημιουργεί μια τέτοιου είδους ταινία, ενώ κερασάκι στην τούρτα αποτελεί η μουσική που πραγματικά είναι ότι πιο ενοχλητικό και θορυβώδες έχω ακούσει ποτέ, σε σημείο που παρακαλάς να επιστρέψουν οι κραυγές των Βίκινγκς! Κοινώς: Θέλει προσπάθεια να κάνεις ένα μεσαιωνικό παραμύθι να μοιάζει τόσο άσχημο, ενώ βλέποντας την ταινία, νιώθεις πως έχεις αδικήσει όλες τις προηγούμενες ταινίες που κάποτε αποκάλεσες «κακές» και η όποια τραγική διάσταση της ιστορίας γίνεται αντιληπτή από ένα σημείο και μετά, μοιάζει να μην έχει καμία σημασία, γιατί πολύ απλά όλα τα υπόλοιπα μας έχουν εξουθενώσει.
Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, αποκορύφωμα είναι οι ερμηνείες. Σε μια ταινία που έχει ένα τέτοιο επιτελείο ηθοποιών, με αδιαμφισβήτητες καριέρες, οι ευθύνες νομίζω πως βαραίνουν τον σκηνοθέτη και το μεγαλεπήβολο όραμα του Ανθρώπου από τον Βορρά, που έγινε η αιτία να συζητάμε το πόσο υπερβολικός ή κακός είναι ο Ethan Hawke για παράδειγμα. Η Nicole Kidman ανασαίνει ξεψυχισμένα, όπως συνηθίζει να κάνει για όποιον ρόλο της έχει δοθεί τα τελευταία χρόνια και φαίνεται να αρκείται σε αυτό, η Anya Taylor-Joy, ενδιαφέρουσα ανερχόμενη φιγούρα του Hollywood, είναι σαν να αρχίζει να αποκτά μανιέρα, ενώ οι Willem Dafoe και Bjork –η οποία επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη μετά από 21 χρόνια!- εμφανίζονται σε ρόλους που μόνο εικαστικά έχουν κάποιο ενδιαφέρον. Ο Alexander Skarsgård, o Άμλεθ, ευρύτερα γνωστός από τον ρόλο του στο True Blood, σίγουρα δεν είναι αυτό που λέμε «Οσκαρικός» ηθοποιός, ωστόσο, δεν υπήρξε ποτέ κακός. Μέχρι τον Άνθρωπο από τον Βορρά. Είναι σαν ο Eggers να νοιάστηκε μόνο για το πώς θα τον κάνει να φαίνεται υπερβολικά ογκώδης, και να ξέχασε ότι ακόμα και μια κραυγή πρέπει να έχει λόγο ύπαρξης και ο ηθοποιός του θα έπρεπε να τον ξέρει. Ο Skarsgård, δυστυχώς εδώ, μοιάζει να αγνοεί ακόμα και την πλέον στοιχειώδη διαφοροποίηση της έκφρασης που υπάρχει από την χαρά στη λύπη.
Εν κατακλείδι: To Northman, απ `όπου κι αν το πιάσει κανείς, συγκρίνεται με μεγαθήρια από τα οποία μόνο χαμένο μπορεί να βγει. Αλλά δεν είναι η σύγκριση που το αδικεί. Ως ταινία είναι επί της ουσίας απαράδεκτη.
The Northman
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Robert Eggers
Πρωταγωνιστούν: Alexander Skarsgård, Nicole Kidman, Ethan Hawke, Anya Taylor-Joy, Willem Dafoe, Bjork, Claes Bang, κα.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
