***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Μινώταυρος, Δημήτρης Στεφανάκης, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Μπορεί ο τίτλος του να παραπέμπει ευθέως στη μυθολογία και τη μινωική Κρήτη, αλλά το νέο βιβλίο του βραβευμένου συγγραφέα Δημήτρη Στεφανάκη ασχολείται με την ιστορία της Κρήτης στα τέλη του 19^ου και στις αρχές του 20^ου αιώνα.

«Μινώταυρος» εκτός από το περίφημο τέρας του λαβυρίνθου στη μινωική Κρήτη, λεγόταν και ένας τρομερός Τουρκοκρητικός, ο Μπραήμης, τον οποίο τόλμησε να δολοφονήσει ο Μιχαήλος Αστάκης, με καταγωγή από την Άρβη, ένα χωριό της επαρχίας Βιάννου, στα νοτιοανατολικά του νομού Ηρακλείου.

Κανένας δεν τολμούσε να τα βάλει με τον Μπραήμη. Μόνο ο Μιχαήλος το τόλμησε εν έτει 1894 και η επίθεσή του έφερε, μάλιστα, και το επιθυμητό αποτέλεσμα, έβαλε όμως σε μπελάδες έτσι και τον αδελφό του τον Γιαννιό, ο οποίος θα αναγκαστεί να φύγει από το χωριό, στην αρχή για να κρυφτεί κοντά σε έναν θείο του, εν συνεχεία όμως για να μείνει τελικά στο Μεγάλο Κάστρο, τη σημερινή δηλαδή πόλη του Ηρακλείου.

Οι καιροί την εποχή εκείνη στη Κρήτη ήσαν ιδιαίτερα ταραγμένοι. Πρόκειται για τον περίοδο ακριβώς πριν από την κήρυξη της αυτονομίας της Κρητικής Πολιτείας, την περίοδο δηλαδή όπου η τουρκοκρατία στο νησί, η οποία ξεκίνησε το 1669, πνέει επιτέλους τα λοίσθια. Η μετάβαση της Κρήτης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εξουσία των Μεγάλων Δυνάμεων, την αυτονομία και τελικά την υπαγωγή της στο ελληνικό κράτος δεν ήταν διόλου εύκολη υπόθεση. Και τις δυσκολίες αυτές που συνεπάγονταν το γεγονός αυτό για τους κατοίκους της μας παρουσιάζει διεξοδικά ο Δημήτρης Στεφανάκης στο βιβλίο του, παράλληλα με την εξιστόρηση μίας εξίσου ενδιαφέρουσας μυθιστορίας.

Ο Γιαννός Αστάκης θα ερωτευτεί τη Μαργώ Μποτέλλη, μία Κρητικιά χήρα βιομήχανου που εμπορεύεται τσιγάρα και  διαλέγει να επιστρέψει στο νησί ακριβώς στη διάρκεια αυτής της τόσο ταραγμένης περιόδου. Τα γεγονότα του ατυχούς ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 θα οδηγήσουν στο ξέσπασμα του «Μεγάλου Αρπεντέ», όπως ονομάστηκε, της μεγάλης δηλαδή σφαγής του ντόπιο Πληθυσμού, αλλά και Άγγλων στρατιωτών από τους φοβερούς Τουρκοκρητικούς στις 25 Αυγούστου του 1898 (ο όρος Μεγάλος Αρπεντές αξίζει να σημειωθεί ότι χρησιμοποιείται για όλες τις σφαγές χριστιανών που διαπράχτηκαν από τους Τούρκους στο Ηράκλειο κατά τον 19^ο αιώνα, ήτοι το 1821, το 1828 και το 1898).

«Θέλει να ζήσει τη ζωούλα του ο άνθρωπος και η Ιστορία δεν τον αφήνει». Έτσι μας λέει ένας από τους ήρωες του βιβλίου, ο Σήφης Μαραβελάκης και ο συγγραφέας προσπαθεί να αποδείξει στο βιβλίο του ακριβώς αυτό: πως δηλαδή τα γυρίσματα της Ιστορίας επηρεάζουν τις ζωές των απλών ανθρώπων.

Ο Στεφανάκης, πάντα εξαιρετικός στο στήσιμο της πρόζας των μυθιστορημάτων του, επινοεί ήρωες βαθιά ανθρώπινους και αληθινούς, ήρωες που θα μπορούσαν πράγματι να είχαν ζήσει στα τέλη του 19^ου αιώνα στο νησί και να πράξουν ό,τι έπραξαν.  Ο συγγραφέας εξηγεί επακριβώς τις πράξεις τους και παρουσιάζει αναλυτικά το παρελθόν όλων των προσώπων που εμφανίζονται στις σελίδες του βιβλίου του και, όπου αυτοί μιλούν, δεν διστάζει να τους βάλει να χρησιμοποιήσουν πολύ επιτυχημένα το κρητικό ιδίωμα της εποχής τους.

Η ισορροπία ανάμεσα στην παράθεση των αληθινών ιστορικών γεγονότων και στην εξέλιξη της μυθιστορίας είναι ακριβέστατη, χωρίς ο συγγραφέας να παραμελεί ούτε την παροχή της γνώσης σχετικά με την εποχή, αλλά ούτε και την πλοκή. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι το πολυσέλιδο αυτό μυθιστόρημα δεν τελειώνει με την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα το 1913, αλλά φτάνει μέχρι και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη Μάχη της Κρήτης και την Κατοχή. Επιπροσθέτως, παρέχονται και πολλές πληροφορίες από τη ζωή στην Ευρώπη των τελών του 19^ου αιώνα και των αρχών του 20^ου.

Ο έρωτας όμως, καθώς και η λυρικότητα με την οποία ο Στεφανάκης τον παρουσιάζει δεν είναι φυσικά απών, όπως προδίδεται από το παρακάτω απόσπασμα.

«Όσο διαρκεί ο έρωτας, αυτή η ενοποιός δύναμη, ο άνθρωπος ζει με την ψευδαίσθηση ότι φιλοξενεί μέσα του δυο υπάρξεις, τη δική του και του άλλου. Οικειοποιείται τις συνήθειες, τις σκέψεις και την καθημερινότητα του αγαπημένου προσώπου και δεν τις εγκαταλείπει ούτε μετά τον χωρισμό- κάτι που εξηγεί ως έναν βαθμό και την οδύνη του τέλους. {…} Ήταν καιρό να γυρίσει σελίδα, της το ψιθύριζαν  οι μέρες που περνούσαν και την άφηναν, το διάβαζε και η ίδια στο βλέμμα του Λιολιού, όταν κάτω από τα ματογυάλια του σπινθήριζε μια εμφανής αγωνία».

Τον Δημήτρη Στεφανάκη τον γνωρίσαμε με το «Μέρες Αλεξάνδρειας». Τον αγαπήσαμε με  το «Φιλμ Νουάρ» και την «Άρια» και με το τελευταίο του βιβλίο τον «Μινώταυρος» είναι βέβαιο ότι θα εξακολουθήσουμε να τον τοποθετούμε πάντοτε ψηλά στις αναγνωστικές μας προτιμήσεις.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.