***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Τα ράφια είναι μάτια, βλέφαρα που ανοιγοκλείνουν με πόνο στην αντηλιά, είναι βλέμματα που κοιτάζουν το έξω μέσα, είναι πανικόβλητη οπισθοχώρηση για να αποφύγουμε τις λεπτομέρειες του πίνακα και να δούμε τη ζωγραφισμένη επιφάνεια στο σύνολό της, είναι μάτια ερμητικά μισόκλειστα, για να δούμε εικαστικά το αληθινό μέσα στο πραγματικό, είναι χρόνος που χιονίζει στο βλέμμα μας για να γίνει χιονόμπαλα που θα παίζουν τα παιδιά στην ανάμνησή μας. Είναι όμως και βιβλία, βιώματα, ρούχα, μουσικές, άλμπουμ φωτογραφιών, δηλαδή τίποτα, δηλαδή είναι ό,τι νομίσαμε πως ζήσαμε, χωρίς λόγια. Είναι επιθυμία θανάτου και σώμα, όπως λέει η Ελένη Σαμπάνη, που στηρίζει μια κάθετη θάλασσα σε ηρεμία, είναι ρεμπέτικο του Σκαρβέλη που γκριζάρει τους κροτάφους μας. Είναι ό,τι δε μπορούμε να διορθώσουμε απ’ το χθες. Είναι ματαιότητα, φούσκα, ψευδαίσθηση κυριαρχίας, είναι τρέλα και έρωτας που ψυθιρίζει το κύμα στις ακρογιαλιές δειλινά. Είναι η απώλεια της αγάπης και η ανακούφιση που νιώθουμε με την διαπίστωση «ευτυχώς που η σκόνη δεν πέρασε μέσα», ενώ η ακριβής μετάφραση σημαίνει δε χωράει άλλη σκόνη, άλλη στάχτη, άλλα καρβουνισμένα λόγια που κλέβουνε ζωή.

Κανείς δε γνωρίζει από πού έρχονται και πού πηγαίνουν τα πράγματα. Έτσι, ο κόσμος της λογοτεχνίας φανερώνεται σαν ταξίδι σχέσεων και αισθημάτων μέσα στη λήθη. Έτσι προκύπτει η μνήμη. Από τον τενεκέ των πεταμένων, των σκουπιδιών, των ληγμένων. Η σχέση μιας κατάστασης με αυτά που δε φαίνονται μέσα της, γύρω της, είναι η διερεύνηση ενός χώρου ανοίκειου, είναι η έξοδος από την πόλη, προς άγνωστη κατεύθυνση, όπου το συνηθισμένο δίνει αργά τη θέση του στο ασυνήθιστο. Πάντα εξετάζοντας κάτι, το κάνουμε σε σχέση με κάποια άλλα, σε ένα σημείο που δε φυσάει άνεμος.

Το περίγραμμα του κορμιού με την κιμωλία, δείχνει τη σχέση του ύπνου με τον θάνατο, ιδιαίτερα μετά από πολύ όμορφες αγκαλιές, δείχνει την είσοδο του σώματος στο όνειρο, γιατί το σώμα που λείπει είναι η αντίληψη του πεπερασμένου της ύπαρξης.

Η γλώσσα είναι η μνήμη που απαριθμεί τα κατορθώματά της, ώστε να μην ξαχαστούν οι πόνοι. Τα αισθήματα. Όμως η χρυσή τομή λήθης και μνήμης είναι , όταν αγαπάμε, να υποσχόμαστε να μην το πούμε και να μην σωπάσουμε. Άρρητα γίνονται οι καλύτερες συμφωνίες. Με χείλη και όσφρηση. Τα λόγια είναι ντροπή. Συμβολίζουν τον κανόνα. Ο Έρωτας είναι φως της λάμπας που τρεμοπαίζει από τις ανάσες και την εξάντληση. Η μεγάλη αγάπη είναι καμπύλη, καμπούρα. Είναι αγάπη που δεν δόθηκε. Η καμπύλη είναι αισθήματα ανεπίδοτα. Ανεπίστροφα. Οι εραστές πρέπει να πεινάνε, όχι να μιλάνε. Πρέπει να μασουλιώνται. Το στόμα δεν έχει μόνο γλώσσα, έχει και δόντια. Είναι ωραία η φράση της Ελένης και φυσικά τελετουργική «νοτίζω το στρώμα με κρασί», έχει αμήχανη αρχή και φόβο τέλους. Και, «Ήταν που αφήσαμε την αγάπη μόνη, σαν ένα παιδί που, ξεχάσανε να το πάρουνε, απ’ το σχολείο».

Μαθαίνω, ξεμαθαίνω, ξαναμαθαίνω, είναι ένα ωρολόγιο πρόγραμμα μέσα στο περίγραμμα, στον κύκλο με την κιμωλία, μέσα στο σπίτι που ερημώθηκε και μια γωνιά έγινε τρεμάμενο αγκάθι.

Δε σαπίζει κάτι μόνο κάτω απ’ το χώμα, αλλά κι από πάνω. Η χρονικότητα είμαστε εμείς λέει ο Μπερξόν, αλλά και προδότρα.

Η σκόνη που βαραίνει τα ράφια μας είναι χαλασμένες αγάπες, όπως οι τρύπιες κάλτσες. Είναι ένα μοιραίο Εγώ, το όνομα, η μοναξιά, τα ερείπια που είναι θλιμμένα, η ψυχή, η σάρκα, που είναι όλα τους υδατοδιαλυτά. Είναι οι αντιφάσεις οι ανεκπλήρωτες. Ο Αναγνωστάκης λέει «μές την κλειστή μοναξιά μου, έσφιξα τη ζεστή παιδική σου άγνοια». Πόση ζεστή επιθυμία και αδυναμία να πενθήσουμε. «Ο θάνατος είναι μια άδεια καρέκλα, μια θέση κενή στο τραπέζι, και πόσο μάλλον η ανυπαρξία της νύχτας, το αυριανό βράδυ που έχει ήδη περάσει, το μαγειρεμένο φαγητό που δε θα φαγωθεί και, ένα μελανοδοχείο σπασμένο μέσα μου». Ή, «αυτό το γκρίζο καλοκαίρι, ξεφλούδισε τις αναμνήσεις μου, σαν τοίχος φουσκωμένος από την υγρασία, Τουλάχιστο πρόλαβε να μου μάθει πως, για να κλείσει μια πληγή πρέπει, να σταματήσεις να την αγγίζεις».

Η μνήμη και ο έρωτας εξορίζονται, κι αν υπάρχει κάποιο ίχνος , αυτό βρίσκεται στο υπόγειο, στο καταφύγιο, όπου μπορούμε μόνο να φανταστούμε αυτό που μας συνέβη. Τα ρεμπέτικα είναι η πολυθρόνα της γιαγιάς που περνάει στα εγγόνια. Το μαύρο κοστούμι κρεμασμένο μέσα σε νάυλον. Είναι η ποίηση των λίγων λόγων. Οι ρεμπέτες πάνε κατευθείαν στον πυρήνα του φόβου, τραγουδούν αυτά που λιγοστεύουν τη ζωή μας. Γι’ αυτό είναι τραγούδια πνιγμένων. Ο Γιάννης Κοντός το είπε απλά, «Ωρισμένως, κάποτε, όταν μου δοθεί ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός πνιγμένου». Η Ελένη γράφει πως οι ποιητές δεν γράφουν, παρά μόνο σβήνουν. Κι εγώ κλείνω λέγοντας πως είμαστε χρόνος χωμένος με τα μούτρα μέσα σε μια φάρσα. 

***Ο Κώστας Καλημέρης γεννήθηκε στην Αθήνα. Μεγάλωσε και τελείωσε το σχολείο στο Βύρωνα. Πέρασε στην Πάντειο μέσα στη δικτατορία όπου πολιτικοποιήθηκε. Ειδικεύτηκε στο σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό. Ως κριτικός λογοτεχνίας υπήρξε για πολλά χρόνια συνεργάτης του περιοδικού “Διαβάζω” και μέλος της συντακτικής επιτροπής. Συνεργάστηκε ακόμα με τα περιοδικά “Γράμματα και Τέχνες”, “Δρώμενα”, “Εντευκτήριο”, “Οκτάβα”, “Δίφωνο”, “Ηριδανός” και την εφημερίδα “Μακεδονία”.  

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.