***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Όσο ο καυτός ήλιος του καλοκαιριού μας ταξιδεύει σε παραθαλάσσιους προορισμούς, το ευρωπαϊκό σινεμά μας έχει χαρίσει απλόχερα ταξίδια στον ωκεανό πλέοντας στο αγαπημένο είδος του θρίλερ με έργα που στιγμάτισαν την ιστορία του για δεκαετίες. Με αφορμή την θερινή περίοδο, αναπολούμε τρία σκοτεινά φιλμ μυστηρίου και σασπένς με φόντο το απέραντο γαλάζιο, απρόβλεπτους χαρακτήρες και τις ιστορίες τους που διαδραματίζονται σε υδάτινα οχήματα.
Bitter Moon (1992): Στα άδυτα του πάθους…
Ο Nigel (Hugh Grant) και η Fiona (Kristin Scottt Thomas) είναι ένα νιόπαντρο ζευγάρι Βρετανών που περνά τον μήνα του μέλιτός του σε ένα κρουαζιερόπλοιο που διασχίζει την Μεσόγειο προς την Ανατολή. Το ανιαρό τους ταξίδι πρόκειται να βρει άμεσο ενδιαφέρον όταν γνωρίσουν την Mimi (Emmanuelle Seigner) και τον Oscar (Peter Coyote) επιδιώκοντας στο μεταξύ να προσθέσουν λίγο αλατοπίπερο στην κατά τ’ άλλα ήρεμη κρουαζιέρα τους. Ο Oscar βρίσκεται σε αναπηρικό καρότσι ενώ η Mimi διασκεδάζει τελειοποιώντας την τέχνη της αποπλάνησης στοχεύοντας στον γοητευτικά αφελή Nigel, ξελογιάζοντάς τον αποκλειστικά για τα μάτια του ιδιόμορφου συζύγου της. Σαφώς η Mimi δεν φημίζεται για την κανονικότητά της, κουμπώνοντας περίφημα με το έτερον ήμισύ της και ικανοποιώντας όλες του τις αλλόκοτες επιθυμίες όσο παράλληλα καλύπτει τον δικό της εγωισμό. Κάθε βράδυ ο Nigel αφήνει την γυναίκα του στην καμπίνα, η οποία άλλοτε ταλαιπωρείται από ναυτίες και άλλοτε διαβάζει κάτι σύντομο μέχρι να αποκοιμηθεί και σπεύδει να συναντήσει τον Oscar στο δωμάτιό του προκειμένου να ακούσει την ιστορία του. Ο πρωταγωνιστής σταδιακά εθίζεται όλο και περισσότερο στο «ναρκωτικό» που του προσφέρει με δόσεις ο Oscar, αφηγώντας του μικρές ιστορίες του παρελθόντος που τον ταξιδεύουν στα πανέμορφα σοκάκια του 90’s Παρισιού. Οι αηδιαστικές λεπτομέρειες της περιπετειώδους του σχέσης με την Mimi δίνουν στον Nigel ένα κίνητρο να τον επισκέπτεται κάθε νύχτα για ένα ακόμη ποτό, ενώ με έναν παράδοξο τρόπο ταυτόχρονα μεγαλώνει και ο πόθος του για την μυστηριώδη, κατάξανθη Γαλλίδα που του έχει ξεσηκώσει το μυαλό. Όσο για τον Oscar, αρέσκεται στο να ελκύει με το σκονισμένο συγγραφικό του ταλέντο, τον κυνισμό και την έφεσή του να αφήνει τον ακροατή του να περιμένει σε «αναμμένα κάρβουνα» να ακούσει την συνέχεια της εκάστοτε ιστορίας του. Αν ο Nigel ζήλεψε το πάθος τους και όλα τα σεξουαλικά τερτίπια που εκείνος ποτέ δεν τόλμησε να δοκιμάσει, η Mimi και ο Oscar λαχταρούν το φυσιολογικό, μια προσδοκία που ούτε τα πιο τρελά τους ερωτικά παιχνίδια δεν κατάφεραν να εκπληρώσουν. Ο Roman Polanski ξαφνικά ξετυλίγει όλο το κατάμαυρο χιούμορ και την ειρωνεία που διαθέτει, ενώ όσο οι κριτικοί μπερδεύονται και πέφτουν στις δικές τους παγίδες προσπαθώντας να αποδομήσουν και τυχόν και να δικάσουν το έργο του, ο Polanski κάθεται αναπαυτικά δίπλα στον Oscar με ένα τσιγάρο και ένα ποτό στο χέρι και απολαμβάνει την επιτυχία του. Ενίοτε σκληρή στην παρακολούθηση, νοσηρή και άκρως τολμηρή, η ταινία του 1992 βασισμένη στο μυθιστόρημα του Pascal Bruckner («Lunes de fiel») αποτελεί την πιο κρυφή επιθυμία των σινεματόφιλων με μια μαεστρική σκηνοθεσία που δένει αρμονικά με τους λυρικούς ήχους του αείμνηστου «Vangelis».
Dead Calm (1989): Η νεκρική σιγή μετά την μεγάλη φουρτούνα
Ένα ανδρόγυνο, η Rae (Nicole Kidman) και ο John (Sam Neil), έχουν προσφάτως χάσει τον μικρό τους γιο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Στον δύσβατο δρόμο για την αποδοχή του τραγικού συμβάντος που στιγμάτισε την ζωή και την σχέση τους, επιλέγουν μια ήσυχη κρουαζιέρα με το ιδιωτικό τους γιοτ στα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού. Στη μέση του καταγάλανου πουθενά, ένας επιζώντας φωνάζει για βοήθεια, ισχυριζόμενος πως το πλοίο του πρόκειται να βουλιάξει ενώ όλοι οι συνεπιβάτες του βρίσκονται μέσα του νεκροί από τροφική δηλητηρίαση. Ο Hughie (Billy Zane) με συνοπτικές διαδικασίες αποπλανεί το ζευγάρι αλά «Funny Games» και εισβάλλει ετσιθελικά στη ζωή τους χωρίς να τους αφήσει περιθώριο για δεύτερες σκέψεις. Έτσι κι αλλιώς, οι κουβέντες που αντάλλασσαν οι δυο τους έως τώρα υπήρξαν τουλάχιστον λιτές και απέριττες. Στην προσπάθεια να ξεσκεπάσουν την ύποπτη ιστορία του Hughie, ο John ανιχνεύει παράξενα στοιχεία για την υπόθεση των νεκρών επιβατών στο πλοίο που λέγεται πως σύντομα θα αγγίξει τον πάτο της θάλασσας ενώ την ίδια στιγμή, ο περίεργος ξένος έχει ήδη βάλει πλώρη για το θανατηφόρο του σχέδιο. Σύντομα παίρνει στα χέρια του την σκυτάλη του γιοτ και μέχρι οι ιδιοκτήτες του να προλάβουν να συνειδητοποιήσουν τι τους έχει συμβεί, τους έχει θέσει ήδη αιχμαλώτους στην ίδια την ιδιοκτησία τους αλλά και στις φρικιαστικές, ψυχωτικές του φαντασιώσεις, μετατρέποντας την ταινία σε θρίλερ επιβίωσης. Ένα ψυχολογικό θρίλερ στη μέση του ωκεανού με μια δυνατή γεύση από «Knife in the Water» αλλά σε κόκκινους, ζεστούς τόνους που αρμόζουν στην εποχή. Το κρυφό Αυστραλιανό διαμάντι του Phillip Noyce (σκηνοθέτης του «Silver»), στηρίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του ’63 δια χειρός Charles Williams και αφιερώνει την -μετριοπαθή- επιτυχία του στο ημιτελές έργο του Orson Welles με τίτλο «The Deep» που σήμερα ίσως και να αποτελούσε την πρωτότυπη αλλά και μια ιστορικής σημασίας προσαρμογή. Με έναν μαγικό τρόπο το «Dead Calm» είναι μια «one-man show» υπόθεση, με τους τρεις φρέσκους αλλά εμπειρογνώμονες πρωταγωνιστές να δίνουν ο καθένας το δικό τους προσωπικό ερμηνευτικό ρεσιτάλ όμως με έναν ιδιαίτερο τρόπο να συνδέονται και να καταστούν αδύνατη την ύπαρξη ο ένας του άλλου ακόμη και χωρίς το ένα μέλος του τριδύμου, ζωντανεύοντας κατηγορηματικά και ολοκληρωτικά το φιλμ του Noyce. Η Kidman με το εντυπωσιακό της νεύρο και την χάρη μιας παλιάς Χολυγουντιανής σταρ, ο Sam Neil ως ήρεμη δύναμη όντας ο πιο έμπειρος εκ των τριών και ο Billy Zane ίσως στην καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του έως τώρα.
Knife in the Water (1963): Επικίνδυνα παιχνίδια εξουσίας
Στην πρώτη του ταινία ο Roman Polanski μας μεταφέρει στα ύδατα της πατρίδας του (την Πολωνία) με πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι στον δρόμο του για μια ψυχαγωγική διαδρομή με το ιστιοπλοϊκό του. Ο Andrej και η Krystyna στο διάβα τους συναντούν έναν νεαρό που επιχειρεί ένα ριψοκίνδυνο οτοστόπ στη μέση του δρόμου. Έπειτα την επιθετική του προσπάθεια προκειμένου να βρεθεί κάποιος να τον «μαζέψει» και να τον μεταφέρει στον προορισμό του, επιβιβάζεται στο όχημα του ζευγαριού και τους συνοδεύει στο σύντομο ταξίδι τους. Ο νεαρός ξένος αμέσως γίνεται μέλος της παρέας τους, όντας κάποιες φορές εμπόδιο ενώ άλλες συνδετικός κρίκος για τον σκληροπυρηνικό Andrej και την ήσυχη Krystyna, κερδίζοντας μετά από αρκετά εμπόδια την τυφλή εμπιστοσύνη και των δύο. Ο Andrej και ο άγνωστος νέος φίλος, συχνά συγκρούονται εξαιτίας της ανταγωνιστικής φύσης του πρώτου και την μυστικοπάθεια του δεύτερου, με την Krystyna να αναγκάζεται αρκετές φορές να καλμάρει τα «νερά» όσο στο μεσοδιάστημα βρίσκει στον φιλοξενούμενό τους την στοργή που αδυνατεί να δει στο πρόσωπο του συζύγου της. Στο παρθενικό του αριστούργημα, ο Polanski θέτει την κλειστοφοβία στα πλαίσια μιας αέρινης, θερινής χροιάς με άρωμα θάλασσας, της οποίας τα νερά όταν κινείται η βάρκα μπορεί να αποβούν λυτρωτικά αλλά όταν μένει στάσιμη οδηγούν στην απόλυτη τρέλα. Μπορούν να γίνουν ακόμη και πιο επικίνδυνα από την φουρτούνα… Μέσα σε ένα σύντομο ψυχολογικό οδοιπορικό, το τρίο έρχεται ολοένα και πιο κοντά, ενώ ο Πολωνός auteur καταφέρνει ανά πάσα στιγμή να σπείρει την διχόνοια ανάμεσά τους αλλά και στην σχέση τους με τους θεατές, άλλες φορές με συμβολισμούς, οιωνούς κι άλλες με ευρηματικά plot twists που φανερώνονται τόσο διακριτικά και αναπάντεχα που είναι οριακά ακατόρθωτο να σε αποτρέψουν από το να νιώσεις την νοσηρότητα και την ένταση σε κάθε μεταξύ τους διαπληκτισμό. Το «Knife in the Water» του ’62 φέρνει στο παρασκήνιο μια μοναδική και διόλου δημοφιλή απεικόνιση ενός τυπικού θρίλερ, γι’ αυτό και το έργο του κατατάσσεται ευστοχότερα στα όρια του ψυχολογικού θρίλερ και δη ενός από τα πλέον πρωτοποριακά.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
