***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
[…μια γυναίκα άξια,
Εύψυχη, γενναία…]
Το Τελευταίο Εμπόδιο αποτελεί το τελευταίο διήγημα της Μαριλένας Παπά. Κυκλοφορεί από τις φιλόξενες και δραστήριες εκδόσεις της οδού Ασκληπιού. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου δίνεται ένα πρώτο στίγμα για το καινούριο πόνημα της δραστήριας συγγραφέως. «Η συγγραφέας ισορροπεί ανάμεσα στο σύγχρονο, ελληνικό λογοτεχνικό ρεύμα και σε επιρροές από κλασσικούς Έλληνες πεζογράφους, δημιουργώντας ένα απόκοσμο σύμπαν: Μια μικρή, σύγχρονη αρχαία τραγωδία». Η κριτική θα μπορούσε να αποκαλύψει όλα τα πέπλα της συγγραφέως, όμως όχι αυτό το σημείωμα που πασχίζει απόψε να μεταφέρει την αίσθηση μια εξαιρετικής έκδοσης, ζωγραφίζοντας από την αρχή το κατάμαυρο πρόσωπο μιας Παρθένου.
Η Αχώ, η απόκοσμη ηρωίδα της Μαριλένας Παππά κατοικεί αυτόν τον κόσμο και άλλοτε πάλι βυθίζεται, ξαναγεννιέται πνιγμένη μες σε άλλους κυκλώνες. Η πραγματεία της ανήκει στην ζωή και για την ίδια η πραγματικότητα με όλες της τις λεπτομέρειες δεν συνιστά παρά ένα τόπο πρόσκαιρο, μια πνιγμένη πολιτεία που την παίρνει στην αγκαλιά της. Η Αχώ διαθέτει ένα σπάνιο όνομα, κάτι σαν ηχώ και σαν απόφωνο από αρχαίες καταιγίδες. Με το μεσαιωνικό της πρόσωπο, μισό ελληνικό και μισό παναθρώπινο το αιώνιο κορίτσι αυτής της υποδειγματικής νουβέλας κυκλοφορεί στον κόσμο τον δικό μας, σέρνει τα βήματά της μες στα περασμένα, πληγώνεται και διαγράφει τροχιές κυκλωτικές. Η φρεσκάδα της νεανικής μορφής της χάνεται ακολουθώντας την μοίρα των καθημερινών πραγμάτων, γεννιέται ξανά και αναλώνεται μες στην στρατευμένη σιωπή του θανάτου. Η θάλασσα του Παπαδιαμάντη, εκείνη που στέκει απροσπέλαστη απόσταση ανάμεσα σε εμάς και την ανάμνηση, η θάλασσα με το άγριο, πελιδνό της πρόσωπο που εξαγνίζει μετατρέπεται σε μοτίβο για το Τελευταίο Εμπόδιο των εκδόσεων Βακχικόν. Είναι το νερό ο τελευταίος αγωγός της Αχούς, ένας δρόμος για να επιβιώσει η φωνή της. Μες στους βυθούς εκείνο το κορίτσι ανάγεται σε πρόσωπο αιώνιο, μια εκδοχή του μύθου της. Το κατακόρυφο βάρος της ζωής που τόσο θυμίζει την βαρύτητα του καλοκαιριού και της σκιάς της την ταξιδεύει βαθιά στο ανείπωτο, ανάμεσα σε στρατιές σιωπής η Αχώ αναζητά και βρίσκει την τροχιά της, μονάχα για να ξαναζήσει το μικρό, μέγα μαρτύριό της. Το νερό την εξαγνίζει, την καθιστά μια λεπτουργημένη ηρωίδα του αρχαίου δράματος, γίνεται πατρίδα της, εντός του ποτέ δεν υπήρξε πιο ζωντανή και περισσότερο νεκρή αυτή η Αχώ. Μια ανεπαίσθητη κραυγή μες στο πολύ πέλαγο του κόσμου. Η φωνή της βγαίνει μέσα από τα φύλλα του ανέμου, ακόμη και αν ποτέ δεν την ακούσουν οι μύστες, το σχήμα της γεννιέται φυσικό και απροσποίητο, η θάλασσα είναι πατρίδα της. Η κορδέλα της ένα σινιάλο στον κόσμο, το αποχαιρετιστήριο τραγούδι μιας μορφής πέτρινης γεμάτης ψυχή και αίσθημα. Το φουστάνι της πότε αιμάτινο, τα χρόνια της ένας περιττός αριθμός κάτω από τον ήλιο, η ζωή της το πυκνό ποίημα που δεν ξεδιαλύνεται παρά μόνο με την ποίηση. Δεν υπάρχει ώρα και τόπος εκεί που γεννιέται και πεθαίνει η Αχώ. Όλα τριγυρνούν κάλπικα, η νοσταλγία που τσακίζει το ουρλιαχτό της, η νοσταλγία που της χαρίζει τα μοιραία φτερά της, εκείνο το αγγελικό θάρρος πριν το χάραμα της ζωής. Η Αχώ κατοικεί τον μεσιανό τοίχο της ζωής, η μορφή και το σήμα της πύρινα, το πρόσωπό της μια συναλλαγή ανάμεσα στην μνήμη και το παρόν. Πρόκειται για ένα κορίτσι ολότελα ασύμβατο, σαν τις αιχμές της Σαρτρ μες στο γαλάζιο της Αίγινας, ακριβώς όπως το ΄πε ο Νίκος Χατζηκυριάκος – Γκίκας. Ανήκει στις μεγάλες τραγωδίες, εγκαταλείπει γεωμετρίες μονάχα για να κατοικήσει την στιγμή, πίνει από τα φλυτζάνια του θανάτου πάνω στα σαθρό τραπέζι, ρίχνεται στον βυθό. Μα δεν είναι για τον χαμό, είναι για να ανασύρει από εκεί όσα θα χρειαστεί για να περάσει τις Αχερουσίες. Το όνομά της σημαίνει την άγνοια της ψυχής την απερίγραπτη και από αυτό το πρίσμα θα μπορούσε να προσθέσει κανείς στην αξία του βιβλίου την ψυχογραφική προσέγγιση της Μαριλένας Παππά καθώς ιχνηλατεί μια ελεύθερη και πολιορκημένη ύπαρξη. Η ψυχολογία της ανήκει στα πρότυπα του Γιώργου Χειμωνά και η μνήμη της διαθέτει βλέμμα και αίσθηση βυθού, γεννημένη στους στίχους του πρόωρα χαμένου Γιάννη Βαρβέρη.
Η Αχώ θυμίζει ήχους και κουρνιαχτό, ανθρώπων περασμένων. Όμως δεν θα την αγαπήσει κανείς μονάχα για αυτόν τον λόγο. Στους ώμους της φορτώνεται την ζωή της, γύρω της, πλάι της παντού πετούν τα άγρια πουλιά της χαράδρας. Και το άφθαρτο κατοικεί εντός της καθώς με όση αγγελικότητα επιτρέπει η θαυμάσια πρόζα της Μαριλένας Παππά σωριάζεται στην πτώση και πάλι ανέρχεται στην επιφάνεια, γνωρίζοντας πια σε βάθος τις εσωτερικές σχέσεις των πραγμάτων. Αυτή η συρμάτινη κούκλα με το χαμένο, αρχαίο της όνομα ψιθυρίζει έναν δειλό επιτάφιο, την καρδιά της θάβει και την άγνωρη φωνή της στους λόφους των ποιητών. Την σκηνογραφία της ποτέ δεν αντίκρισε κανείς, μια πόλη που πέφτει η Αχώ, μια ψυχή κολασμένη και η τελευταία στάλα από το ολοζώντανο μυθιστόρημά της. Η Αχώ δεν είναι μια ηρωίδα σαν όλες τις άλλες, ο κόσμος της δεν είναι ανθρώπινος, μήτε θρυλικός. Σέρνει στο πέρασμά της την μυρωδιά πραγμάτων συντελεσμένων, την συντροφεύει ένας ολόκληρος στρατός από τρελά ψάρια και μορφές αγαπημένες.
Το Τελευταίο Εμπόδιο δεν συνιστά μια εύπεπτη νουβέλα. Οι απαιτήσεις της σημαίνουν κάτι περισσότερο από τις λευκές μέρες της Αχούς, προβάλλουν ως μια απαραίτητη προϋπόθεση στον μύστη που θα βρεθεί ενώπιον της βιογραφίας της. Οι εκδόσεις Βακχικόν και η Μαριλένα Παππά φέρνουν στο φως μια ζωή πεζή και μυστική. Ωστόσο, αν κανείς κοιτάξει μες στις σελίδες του βιβλίου θα δει την Αχώ να διαλύεται σε ένα πολύχρωμο πλήθος, την βιογραφία της να αλλάζει θέση, σαν την εκδοχή ενός καθρέφτη. Θα δει με σιγουριά τον κακό πυρετό και την γενετήσια ορμή του καλοκαιριού που μεταμορφώνει την Αχώ σε μια σκόνη ανώνυμη, συμπαντική με όλες τις επιρροές της μα κυρίως με την πλησμονή του βλέμματός της.
*** Ο Απόστολος Θηβαίος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε στην Αθήνα οικονομικά και σήμερα εργάζεται στον τραπεζικό τομέα. Η ενασχόλησή του με τη συγγραφική δραστηριότητα ξεκίνησε το 2007. Κείμενα και ποιήματά του περιλαμβάνονται στο λογοτεχνικό περιοδικό “Νέα Σκέψη”, όπου και συμμετέχει συστηματικά. Δουλειά του έχει συμπεριληφθεί στη “Φιλολογική Πρωτοχρονιά” (εκδ. Μαυρίδη), στην ανθολογία του Συλλόγου Βιβλιόφιλων Έδεσσας, στη συλλογική ποιητική συλλογή των εκδ. “Σίλφιον” καθώς και στο “Αλμανάκ” του 2009, που οργανώθηκε και δημοσιεύθηκε από την ομάδα του “Ποιείν”. Επίσης δείγμα γραφής μπορεί κανείς να εντοπίσει σε πολλά έντυπα, ηλεκτρονικά και μη, όπως το περιοδικό “Asante” ή τους δικτυακούς χώρους της ομάδας “Ποιείν” και άλλων συγγραφικών, ηλεκτρονικών κοινοτήτων.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
