***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Το Τέταρτο Κλειδί, Μιλένα Σπανού, Εκδόσεις Βακχικόν

Στο φόντο τα τραγούδια

´Στα ηχεία κάποιος μιλά για μεγάλες διαδρομές, για απέραντα μνήματα και σειρήνες. Είναι οι Active Member χρόνια πίσω. Διαλέγω κάτι στίχους και δραπετεύω. Γιατί είναι σπάνιο πολύ, μόνο από τη θερμοκρασία να μπορέσεις να θυμηθείς. Κάτι ενστικτώδες, κάποιοι το είπαν αγάπη, άλλοι τρυφερότητα. Μια υπόθεση win win, καλύτερη από όλα τα μοντέρνα μοντέλα που ρυθμίζουν το κουρδιστό πουλί του κόσμου. Και είναι σπάνιο πολύ, να συγκινείσαι, οι κινητήρες της φαντασίας λέει, να παίρνουν μπρος. Τότε αρχίζουν να αγριεύουν οι ιστορίες.

Μια ιστορία

[…Κάποιος γυρεύει στις τσέπες του. Ισορροπεί εμπρός από την είσοδο του παλιού μεγάρου, γυρεύει μια απάντηση. Όλα είναι κλειστά, σπίτια, εποχές, φιλοδοξίες. Τα ένιωσε στα δάχτυλά του, παγωμένο μέταλλο που ανοίγει άλλες θύρες. Τα κοίταξε, μάντεψε σωστά. Το σωστό ήταν στη σειρά το τέταρτο από εκείνα τα πανομοιότυπα κλειδιά. Η πόρτα άνοιξε και ευθύς φάνηκαν οι στίχοι που διαγράφουν τροχιές από το πάθος σου ως το μηδέν. Κάποιος τον πλησίασε, εκείνο το εσωτερικό έμοιαζε με μια αυλή, σαν την κλειστή, την απόκοσμη και την γκροτέσκα του Γιώργου Μακρή, αυτόχειρα μιας άλλης αφορμής. Τα χαρακτηριστικά εκείνου που πλησίαζε υπήρξαν καθηλωτικά, ο χρόνος έτρεχε πάνω του. Σίγουρα θα ξέρει ένα σωρό προσευχές, σαν τους ζηλωτές θα στέκει πιστός στις πεποιθήσεις του, ένας άνθρωπος αναγεννησιακός. Εκείνος λοιπόν του εμπιστεύτηκε τις Οδηγίες της Έκλειψης. Στην αρχή δεν υποψιάστηκε, όμως καθώς προχωρούσε μες στον εαυτό του, όσο τον πλημμύριζε ο οίστρος και τα καράβια πετούσαν τριγύρω σε μια αναπαραγωγή ενός σπάνιου φαινομένου συμμερίστηκε τα πάντα. Το σιρόπι της θάλασσας, ζητήματα μεταφυσικά που σμίγουν τη λογοτεχνία με τη ζωγραφική και με την αίσθηση. Πρόβαλαν οι αρχαίοι νόμοι και μες στον κίνδυνο δόθηκε, ανανεώνοντας έναν ολόκληρο κόσμο από παλιά πράγματα μόνο με ένα νεύμα. Να δεις το φωτεινό το τσέρκο ένα ολομόναχο αστέρι μες στην καρδιά του ποιήματος. Περισσότερο από όλα αγαπούσε το γεγονός πως όλα τα λογάριαζε εφήμερα, όπως οι άνθρωποι και έτσι τονίστηκε μεμιάς η στιγμή, η καλή συγκυρία που μπορούν να αναδείξει και πάλι την αίγλη των διαψευσμένων προσδοκιών, το μέγεθος του τραύματος δίχως την αποκρουστική του σήψη. Όλα να τραβούν τότε τον δρόμο προς την ομορφιά και ο κόσμος να μεταβάλλεται σε υπόθεση παθητική. Αυτή είναι που κάνει ακριβότερη τη ζωή, η ομορφιά που γράφει όλους τους στίχους μες στην ολική νύχτα, υπόμνηση στους αιώνες για τη γενιά μας. Με λάμψη ονειρεύτηκε τ’απόκρημνα του ποιήματος, βάζοντας το όνειρο στη θέση της ζωής.

“Εγώ έχω το τέταρτο κλειδί”, είπε μονάχος του, δίχως κανείς να το ζητήσει. Και έπεφτε ανείπωτη σκουριά και παραβιάζονταν το εμβαδό, ο χώρος και ο χρόνος και όλα εκείνα που παίρνουμε στη ζωή για σοβαρά μεγεθύνονταν. Από τον απάνω όροφο ακούστηκε ο ήχος της σφραγίδας, σύμβολα για να αφηγούμαστε την πραγματικότητα που μας αναλογεί. Και λαϊκά με ορθάνοιχτα τα σκέλια στην άκρη της σελίδας , μεγάλοι κρατήρες ή στέρνες ατέλειωτες με μια πελώρια άρνηση για τον θάνατο…]

Και ένα βιβλίο

Και έτσι μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως η Μιλένα Σπανού γράφει από την μεριά της λευτεριάς ενός υπέροχου ρεφραίν. Γίνεται η Ελένη, η περίλυπη, μια ανθρωπιστική φωτοβολίδα μες στην ιστορία του κόσμου, πρώτο και τελευταίο θύμα του πολέμου και της αγάπης. Ποτέ δεν διέφερε η αιτία, πάντα μες στ’άκρα τραβούσε ο κόσμος. Και η Μιλένα Σπανού, να στέλνει κύματα ορμητικά, πολυφωνικά, παντού να βρίσκει λίγο χώρο το ποίημα, πότε με χαρακτήρες πλάγιους και άλλοτε με την ευθύτητα ενός φεγγίτη που αποκαλύπτει την αληθινή ζωή. Τα ποίηματα διακόπτουν του μακιγιάζ την απατηλή αχρωματοψία. Το ‘πε και ο Κακίσης και άλλοι με καρδιές που προχώρησαν λίγο πιο πέρα από τούτη τη ζωή. Και εκείνη ξέρουν.

Πίσω στην ιστορία

Σε μια άκρη είδε κάποιον που τραβούσε εικόνες σε αργή κίνηση. Χρόνια μετά όλα αυτά θα συνθέσουν τα ανυπολόγιστα flash backs , το υλικό των ποιημάτων. Στη μνήμη θα σέρνονται θεοί και άνθρωποι, όλα έκπτωτα θα κυκλοφορούν στα ποιήματα της συλλογής των εκδόσεων Βακχικόν, “Το Τέταρτο Κλειδί”. Και μην πιστέψει κανείς πως θα υπάρχουν κάποτε οι απαντήσεις, μόνο η απαίτηση για μια πρωτοτυπία, για την ανανέωση εκείνου του πνευματικού που θα στερεωθεί σε ένα άλλο σύμπαν, διαφορετικό στις προθέσεις και τις λεπτομέρειές του. Θα ‘ναι η ταυτότητα που θα κρατά εντός της αποθηκευμένη την αποθέωση της στιγμής, ώσπου να αποκτήσει πρόσθετες σημασίες, ξένες, Καλά βαλμένες οι λέξεις θα βρουν τον τρόπο να επιτελέσουν ένα άλλο λειτούργημα, εκείνο που στα χέρια του ξεχωριστού ύφους αποδίδει στις λέξεις την επαγγελματική τους λειτουργία, πάει να πει ένα είδος μέτρου που συμμετέχει στη σκηνογραφία του τρομερού, εκείνου που τείνει στ’άπειρο, έξω από τους ορισμούς.

Κάποτε βγήκε από εκείνο το σπίτι. Έκλεισε πίσω του την πόρτα. Κοίταξε τα κλειδιά, ήταν εκείνο το ένα που έλειπε. Εκείνο που ανοίγει τη θέληση, μια ανάσα πριν το θάρρος που δίνει σάρκα και οστά στο ποίημα, κλείνοντας μέσα του τον παραλογισμό, μια διατύπωση υπαινικτική. ενδεικτική της σταθερότητας, της συνοχής που τρέμει πέρα στον ορίζοντα, της πρόζας που χωρεί σε ένα ωραίο βιβλίο, όπως αυτό των εκδόσεων Βακχικόν.

Κοίταξε όσα έγραψε, του φάνηκαν τυλιγμένα μες στο κάρβουνο του Μοντιλιάνι. Είχε περάσει λοιπόν μες στον κύκλο των ποιημάτων, ο κόσμος ωραίος και άσχημος μαζί είχε βρει τη θέση του μες στο ποίημα. Κοίταξε τα κλειδιά, θυμήθηκε πως με εκείνο το ένα είχε ανοίξει τη νύχτα ή πάλι είχε δρομολογήσει τα τραίνα, κάνοντας εδώ και εκεί, εντός τους τελικούς ελέγχους. Όταν θα ‘χει βεβαιώσει πως τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται, θα επιστρέψει για να βρει άθικτα τα πράγματα της ζωής του. Με το τέταρτο κλειδί του θα αποκαλύψει και πάλι το ανεκμετάλλευτο μετάλλευμα της αμφισημίας.

“Το τέταρτο κλειδί” της Μιλένας Σπανού. Από τις εκδόσεις Βακχικόν. Το πνεύμα, είπε ο Παπαγιώργης ανθίζει στη σκιά του σφαγείου.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.