Βιβλία για μικρά και μεγάλα παιδιά -που θα αγαπήσουν και οι γονείς, γράφει ο Κώστας Στοφόρος

Σύνταξη: Newsroom

25 September 2017

***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Η λεγόμενη «εφηβική -νεανική» λογοτεχνία μας χαρίζει κάθε τόσο πολύ ξεχωριστά και ενδιαφέροντα βιβλία που αξίζει να διαβαστούν και από ενηλίκους. Ειδικά από γονείς παιδιών στην εφηβεία, αλλά και μεγαλύτερων. Που δυσκολεύονται να καταλάβουν τα παιδιά τους. Που συχνά ξεχνούν ότι πέρασαν κι εκείνοι από αυτή την ηλικία.

Η νέα έκπληξη μας έρχεται από την Καταλονία. Η συγγραφέας Μάιτε Καάνθα έγραψε το μυθιστόρημά της «Λόγια δηλητήριο» (εκδόσεις Κέδρος) στα καταλανικά και στη συνέχεια μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες σε όλο τον κόσμο, ενώ τιμήθηκε -μεταξύ άλλων- και με το Εθνικό Βραβείο Ισπανίας στην κατηγορία της Νεανικής Λογοτεχνίας.

Κεντρική ηρωίδα η δεκαπεντάχρονη Μπάρμπαρα Μολίνα, που είναι εξαφανισμένη, ενώ πολλοί την θεωρούν νεκρή. Η ίδια βρίσκεται φυλακισμένη σε κάποιο υπόγειο, στο έλεος ενός άντρα που δεν κατονομάζεται. Θα μπορούσε να είναι ένα ακόμη θρίλερ, καθώς -πράγματι- καταφέρνει να σε κρατήσει σε αγωνία από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα. Οι υποψίες του αναγνώστη, αλλά και του αστυνομικού που έχει κάνει την έρευνα και ετοιμάζεται να συνταξιοδοτηθεί, πέφτουν κατά σειρά σε διάφορα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος της Μπάρμπαρα. Μυστικά και ψέματα όμως, δυσκολεύουν την έρευνα. Υπάρχουν κι εκείνη που εθελοτυφλούν, όπως η μητέρα της ηρωίδας που έχει καταρρακωθεί περισσότερο απ’ όλους. Η συγγραφέας μιλά για τη σεξουαλική κακοποίηση, και αναλύει τους διάφορους χαρακτήρες με εξαιρετικό τρόπο. Είναι μια θαυμάσια ανατομία της σύγχρονης οικογένειας και κοινωνίας που θα μας κάνει όλους να επανεκτιμήσουμε αρκετά απ’ όσα λέμε και κάνουμε…

Η μετάφραση είναι της Βασιλικής Κνήτου.

Άλλο ένα θαυμάσιο νεανικό μυθιστόρημα -που διάβασα με σχετική καθυστέρηση αφού κυκλοφορεί από το 2014 από τις εκδόσεις Μίνωας, είναι το «Μυστικά ή Ψέματα» της Μεγκ Ρόσοφ, το οποίο ήταν και υποψήφιο για το Αμερικανικό National Book Award το 2013. Το κλίμα είναι εντελώς διαφορετικό, αν και υπάρχει κι εδώ η αγωνία. Η 12χρονη Μίλα ξεκινά με τον πατέρα της ένα ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες, για να επισκεφθούν τον πιο παλιό και στενό του φίλο. Μόνο που εκείνος λίγο πριν αναχωρήσουν πατέρας και κόρη από το Λονδίνο για τη Νέα Υόρκη, ο φίλος εξαφανίζεται. Αντιμέτωποι με το μυστήριο θα ταξιδέψουν μέχρι τον Καναδά, αναζητώντας τα ίχνη του. Θα ανακαλύψουν κομμάτι – κομμάτι την ιστορία που κρύβεται πίσω από αυτή την εθελούσια εξαφάνιση. Η Μίλα θα ωριμάσει μέσα από αυτή την εμπειρία, θα πληγωθεί συχνά από την στάση των μεγάλων που «κρύβουν πράγματα» αλλά θα νιώσει και τα πρώτα σκιρτήματα της αγάπης. Παράλληλα θα σκεφτεί ξανά και ξανά τη δική της σχέση με την «κολλητή» της που δεν περνά και την καλύτερη περίοδο. Άλλο ένα μυθιστόρημα που αξίζει να διαβαστεί από μικρούς και μεγάλους.

Η μετάφραση είναι της Βεατρίκης Κάντζολα -Σαμπατάκου.

Όμως αρκετά με τους μεγάλους. Καιρός να ανακαλύψουμε βιβλία που απευθύνονται και σε μικρότερα παιδιά και τους χαρίζουν αναγνωστικές απολαύσεις, αλλά προσφέρουν και υλικό για σκέψη χωρίς να «βαραίνουν». Ένα τέτοιο βιβλίο είναι «Ο Γιγαντοκυνηγός» του Δημήτρη Μελικέρτη που κυκλοφορεί σε εικονογράφηση του Δημήτρη Χριστούλια από τις εκδόσεις Πατάκη. Ο ήρωάς του ο Τζέιµς Καρούν είναι ο πιο διάσημος Γιγαντοκυνηγός. Είναι παιχνίδι γι’ αυτόν -παρά το ότι υστερεί σε μπόι- να συλλαμβάνει με διάφορα κόλα τους γίγαντες και αν τους κρατά φυλακισμένους, ώστε να μη κινδυνεύει το χωριό του. Έχει γίνει μεγάλη διασημότητα και φυσικά παντρεύεται και την πιο όμορφη πριγκίπισσα, την Μέλοντι. ¨Όμως τα πράγματα αλλάζουν και στην πορεία της ιστορίας ο Καρούν θα ανακαλύψει σε πόσο λάθος δρόμους μπορεί να μας οδηγήσουν τα κάθε είδους στερεότυπα. Πολύ ενδιαφέρον και ανατρεπτικό βιβλίο, απολύτως διασκεδαστικό και πρωτότυπο.

Αγαπημένη συγγραφέας η Αγγελική Δαρλάση, μας αφηγείται με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο «Ιστορίες Νεοελληνικής Μυθολογίας» στη νέα σειρά των εκδόσεων Μεταίχμιο. Ένα από τα βιβλία που ξεχώρισα είναι το «Πετροκάραβο» με εικόνες της Θέντας Μιμηλάκη. Η καπετάνισσα της πιο μεγάλης κι όμορφης μπρατσέρας στον κόσμο είναι «νεράιδα ξακουσμένη, όμορφη νια, περήφανη κι άφοβη σαν λιοντάρι, που μπόραγε τη θάλασσα καλά να διαφεντεύει». Όμως η έπαρσή της την οδηγεί σε αγώνα με το φεγγάρι. Θα δοκιμαστεί σκληρά, θα χάσει κι όταν φτάσει να καταραστεί την ίδια τη μητέρα της, ένας κεραυνός θα την πετρώσει… Πρόκειται για παραλλαγή μύθου από το νησί του Πόρου, όπως διασώζεται στις «Παραδόσεις» του Νικολάου Πολίτη. Η συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου μας υπενθυμίζει κι άλλες περιπτώσεις μικρών βραχονησίδων που θεωρούνται πετρωμένα καράβια. Πραγματικά αξιόλογη δουλειά που φέρνει τα παιδιά σε επαφή με την παράδοση με τον πιο δημιουργικό τρόπο.

Κλείνω με ένα ακόμη θαυμάσιο βιβλίο -και επίκαιρο- καθώς τα φύλλα πέφτουν. Το «Ένα κίτρινο φύλλο» του Μιχάλη Μουλάκη με εικονογράφηση Φίλιππου Φωτιάδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος, με λεπτό, υπαινικτικό και αφαιρετικό τρόπο μας μιλά για τον κύκλο της ζωής με αφορμή το ταξίδι ενός κίτρινου φύλλου που πέφτει σιγά- σιγά από το δέντρο που «πέρασε τη ζωή του». Στο έδαφος θα συναντήσει κι άλλα κίτρινα φύλλα και θα προσπαθήσουν να βρουν απαντήσεις γι’ αυτό που ακολουθεί «μετά». Εξαιρετική προσέγγιση και απλότητα, για να μιλήσει κανείς για το κατεξοχήν δύσκολο θέμα του τέλους της ζωής και του επέκεινα. Η εικονογράφηση, εξίσου λιτή δένει με μοναδικό τρόπο με το κείμενο, συνυπάρχοντας σε πλήρη αρμονία μαζί του. Ένας μινιμαλισμός που ακολουθεί τη σχολή που έχει ανοίξει το εμβληματικό «Δέντρο που έδινε», ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της παιδικής λογοτεχνίας, που απέδειξε περίτρανα ότι «ουκ εν το πολλώ το ευ»…