Βιβλία για να μάθεις και για να διασκεδάσεις, γράφει ο Κώστας Στοφόρος

14 March 2021

***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Η Επέτειος της Επανάστασης του 1821 έχει προκαλέσει έναν εκδοτικό οργασμό με βιβλία που απευθύνονται τόσο σε παιδιά, όσο και σε ενηλίκους. Δυστυχώς πολλά από τα βιβλία αυτά βγαίνουν για να… βγουν χωρίς να μας προσφέρουν κάτι καινούργιο, ενώ συχνά αναπαράγουν διάφορα στερεότυπα.

Ευτυχώς, όμως, στον αντίποδα έχουν κυκλοφορήσει και εξαιρετικές δουλειές. Από τα καλύτερα βιβλία για παιδιά της «νέας σοδειάς» ξεχωρίζω το 1821- ένα εικονογραφημένο ταξίδι προς την ελευθερία της Μάρως Βασιλειάδου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα με θαυμάσια εικονογράφηση της Θέντας Μιμηλάκη και επιστημονική επιμέλεια του Ηλία Κολοβού.

Εξαιρετικό για την κατανόηση της συγκυρίας μέσα στην οποία ξέσπασε η Επανάσταση, αλλά και του πως προετοιμάστηκε το έδαφος, πως ξεκίνησε, τι ρόλο έπαιξαν οι διάφοροι πρωταγωνιστές, ποια υπήρξαν τα σημαντικά γεγονότα. Μάλιστα ξεφεύγοντας από τα συνήθη μας δίνει μια συνολική εικόνα για τις εξεγέρσεις σε διάφορα σημεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Με εξαιρετικά κείμενα, πολύ καλό στήσιμο των σελίδων, με παρουσίαση σχετικά άγνωστων πτυχών, κεντρίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ένα παιδί που θα το πάρει στα χέρια του και θα το διαβάσει θα κατανοήσει το τι ακριβώς συνέβη το 1821. Το θεωρώ επίσης εξαιρετικά χρήσιμο και για την εκπαιδευτική διαδικασία. Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους του τους συντελεστές.

Μια ακόμη πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση για το 1821 είναι Το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας για παιδιά του Χρήστου Δημόπουλου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός με θελκτική εικονογράφηση από την Πετρούλα Κρίγκου. Ο συγγραφέας παρουσιάζει με εύληπτο τρόπο ένα θέμα που σίγουρα δεν είναι και πολύ εύκολο να το προσεγγίσεις όταν απευθύνεσαι σε παιδιά. Ωστόσο πετυχαίνει να δώσει σημαντικές πληροφορίες χωρίς να πλατειάζει και να κουράζει τον αναγνώστη. Στα ενδιαφέροντα στοιχεία και τα πρόσωπα που αναφέρονται στο τέλος του βιβλίου.

Για μικρούς και μεγάλους βρήκα εξαιρετικά χρήσιμο το «Σαν σήμερα στην Επανάσταση του 1821» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Πρόκειται για συλλογικό έργο των Γιάννη Γρυτνάκη, Γιώργου Δάλκου, Άγγελου Χόρτη και Έκτορα Χόρτη. Ένα πολύ ενδιαφέρον Ημερολόγιο -αν μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε έτσι- όπου παρουσιάζονται τα γεγονότα που συνέβησαν μέρα με τη μέρα. Καλογραμμένα κείμενα και ευρηματικοί τίτλοι κάνουν το έργο αυτό πολύ ευχάριστο. Νομίζω ότι προσφέρεται και για καθημερινή ανάγνωση. Π.χ. όταν γράφω αυτές τις γραμμές είναι 13 Μαρτίου, οπότε ανοίγω το βιβλίο και διαβάζω: «Όνειρο ήταν και πάει -1826: Ο τακτικός στρατός του Φαβιέρου κάνει την τελευταία προσπάθεια για εκπόρθηση της Καρύστου… Τσάμπα ο κόπος -1832: Καθορίζονται οι λεπτομέρειες, από την Ε’ Εθνοσυνέλευση του Ναυπλίου, για το σύστημα διακυβέρνησης του ελληνικού κράτους…» Έβαλα μόνο την αρχή σε κάθε γεγονός. Κάθε μέρα καταλαμβάνει μια σελίδα του βιβλίου…

Αφήνοντας την Επανάσταση για την καθημερινότητα, διάβασα με ενδιαφέρον δυο βιβλία που απευθύνονται σε μικρότερα παιδιά στη νέα σειρά «Τόσο απλά» των εκδόσεων Μίνωας. Το ένα είναι Ο θυμός και το άλλο Οι οθόνες. Είναι γραμμένα από τη Δρ Κατρίν Ντολτό και την Κολίν Φορ-Πουαρέ. Η Δρ Ντολτό είναι κόρη της γνωστής ψυχαναλύτριας και παιδιάτρου Φρανσουάζ Ντολτό, που είχε με τα έργα της βοηθήσει εκατομμύρια γονείς σε όλο τον κόσμο. Από τα δυο βιβλία δεδομένων και των συνθηκών της πανδημίας θεωρώ πιο χρήσιμο αυτό που αφορά στις οθόνες. Όλοι οι γονείς δυσκολεύονται εξαιρετικά να αντιμετωπίσουν αυτό το ζήτημα και ίσως ένας από τους τρόπους είναι να ενημερωθεί το ίδιο το παιδί, διαβάζοντας ένα τέτοιο βιβλίο που εξηγεί με νηφαλιότητα και γνώση το τι ακριβώς συμβαίνει και τους κινδύνους που υπάρχουν.

Κλείνω με ένα βιβλίο που ήταν μια ακόμη ευχάριστη έκπληξη, όπως κάθε νέα δουλειά της αγαπημένης συγγραφέως Λίτσας Ψαραύτη. Το μωρό μας ο παππούς που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός με εικονογράφηση της Ελίζας Βαβούρη, είναι ένα τρυφερό και συγκινητικό βιβλίο που καταπιάνεται με το πρόβλημα της άνοιας… Ο Μάκης που είναι πολύ δεμένος με τον παππού του, τον Γεράσιμο πρέπει σιγά -σιγά να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη δύσκολη κατάσταση του πολυαγαπημένου του παππού. Προσπαθεί να τον βοηθήσει όσο μπορεί, να τον διασκεδάσει, να του θυμίζει αυτά που ξεχνάει… Γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Θα βρεθεί η λύση ωστόσο.

Ένα βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα και μπορεί αν βοηθήσει πολύ τα παιδιά που έρχονται αντιμέτωπα με τέτοιες καταστάσεις στο οικογενειακό τους περιβάλλον…

Αυτά ήταν μερικά από τα πολύ ενδιαφέροντα βιβλία που διαβάσαμε, αλλά θα είμαστε σύντομα πια κοντά σας με νέες πολύ καλές εκδόσεις, ελπίζοντας πως εν τω μεταξύ θα ανοίξουν τα βιβλιοπωλεία ώστε να τα αγοράζουμε από εκεί!