***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Η τέχνη του λόγου, όταν καταφέρνει να είναι αρκετά πειστική και αρκούντως γοητευτική, οικοδομεί εκ του μη όντος έναν τόπο αλλού, μια παράλληλη πραγματικότητα –φτιαγμένη από λόγια τυπωμένα σε χαρτί– που ξεχειλίζει ομορφιά.
Η ανταμοιβή της επίσκεψης σε αυτό το μαγικό μέρος είναι ανεκτίμητη, ωστόσο δεν πρόκειται πάντα για ελεύθερη επιλογή. Πολλές φορές συνιστά απλώς την έκφραση μιας ανάγκης για διαφυγή από όσα θλίβουν και ασχημαίνουν τη ζωή.
Σαν ένα ταξίδι σε μέρος εξωτικό, που ξεκουράζει το μυαλό, γεμίζει τα μάτια με ομορφιές και την καρδιά με συναισθήματα, έτσι και το διάβασμα έχει τη δύναμη να μεταφέρει τον αφοσιωμένο αναγνώστη κάπου αλλού. Αν όμως ο εξωτικός προορισμός μοιάζει τόσο μαγευτικός, ιδίως σε σύγκριση με το σημείο αφετηρίας, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη συνέχεια…
Κατ’ αρχάς, ο αναγνώστης μπορεί να αποφασίσει να μείνει για πάντα στον παραμυθένιο κόσμο που μόλις ανακάλυψε, και να εγκαταλείψει την πραγματικότητα με τις έγνοιες και τις ανάγκες της. Υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν ότι οι ιστορίες που διαβάζουν είναι πολύ πιο κοντά τους από όσα εκτυλίσσονται τριγύρω τους, στην πραγματική ζωή. Με αυτόν τον τρόπο, σαν φευγαλέο όνειρο περνάει η καθημερινότητα μέχρι να έρθει η ώρα να καταφύγουν στο αγαπημένο τους ανάγνωσμα.
Η άρνηση εμπλοκής με την πραγματικότητα χάριν ενός ιδεατού κόσμου είναι μόνο η αρχή. Μια ακόμα πιο υποδόρια συνέπεια είναι η σύγχυση της μυθοπλασίας με τον εξωτερικό κόσμο. Τα κοινά σημεία μεταξύ λογοτεχνίας και ζωής είναι αναμφισβήτητα, και σε αυτά, άλλωστε, ίσως οφείλεται και η βαθιά συγκίνηση που μπορεί να προξενήσει μια φανταστική ιστορία. Ωστόσο, η αλήθεια που κομίζει ένας συγγραφέας με τα γραπτά του δεν μπορεί πάντα να διασφαλιστεί. Αν κάποιος κάνει το λάθος να καταφεύγει άκριτα σε παραλληλισμούς μεταξύ τέχνης και ζωής, κινδυνεύει να υποπέσει σε λογικά σφάλματα και εντέλει να εγκλωβιστεί σε μια σειρά συλλογισμών οι οποίοι, έχοντας λανθασμένη βάση, δεν οδηγούν πουθενά.
“Άφησέ με να ‘ρθω μαζί σου” ικέτευε, ξανά και ξανά, η Γυναίκα με τα Μαύρα στη “Σονάτα του Σεληνόφωτος” του Γιάννη Ρίτσου. Κάπως έτσι απευθύνουν κάποιοι τις ικεσίες τους στη λογοτεχνία, ίσως από κούραση, ίσως από παραίτηση, ίσως από δειλία. Η μαγεία της τέχνης, όμως, αξίζει και μπορεί να είναι αυταξία και αυτοσκοπός, όχι απλώς ένα δεκανίκι.
Η τέχνη μπορεί να στολίσει τη ζωή, να πλουτίσει την ψυχή και να ακονίσει το μυαλό. Και η ζωή είναι εδώ, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική ανάγνωση της τέχνης, και ταυτόχρονα αποκτώντας νέα βάθη και ύψη χάρη σε αυτήν, σε έναν ατέρμονα χορό που μπορεί να στηρίζεται γερά στο χώμα και ταυτόχρονα να φτάνει –στους στροβιλισμούς του επάνω– ως τους αιθέρες.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
