***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Η αλήθεια είναι άραγε μία ή πολλές; Απόλυτη βεβαιότητα μπορεί να υπάρξει; Μπορεί κανείς να έχει εμπιστοσύνη στη λογική του και στα μάτια του, ή μήπως όχι; Ο μαθηματικός και ο δικαστής, ένα «μαθηματικό μυθιστόρημα» όπως συστήνεται στο εξώφυλλο, των Gaurav Suri και Hartosh Singh Bal, από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια, αυτά ακριβώς τα ερωτήματα προσπαθεί να απαντήσει, μέσα από ένα γοητευτικό ταξίδι στον χρόνο και την ιστορία των μαθηματικών.
Οι άξονες στους οποίους κινείται το βιβλίο είναι ούτε ένας, ούτε δύο, αλλά τέσσερις: αφενός παρακολουθούμε την ιστορία ενός πρωτοετούς φοιτητή, ο οποίος έχει έρθει από την Ινδία στην Αμερική για σπουδές, με απώτερο σκοπό να βρει «μια καλή δουλειά» ώστε να ανταμειφθούν οι κόποι των γονιών του. Ο νέος αυτός κουβαλάει σαν φυλαχτό τις αναμνήσεις του από τον παππού του, ο οποίος έχει φύγει από τη ζωή χρόνια πριν, και του μετέδωσε την αγάπη του για τα μαθηματικά και για τη τζαζ. Όταν ο φοιτητής ανακαλύψει τυχαία ότι ο παππούς του είχε και αυτός επισκεφθεί την Αμερική, πολλά χρόνια πριν, και είχε μάλιστα φυλακιστεί προσωρινά εκεί, θα ψάξει να βρει τον λόγο της φυλάκισης του πολυαγαπημένου του παππού. Η έρευνα θα τον φέρει μπροστά σε σχετικές δημοσιεύσεις στην τοπική εφημερίδα της εποχής, αλλά, το σημαντικότερο, και σε πρακτικά στα οποία καταγράφεται η συζήτηση ανάμεσα στον παππού του και τον δικαστή που είχε αναλάβει τη γνωμοδότηση για το αν θα πρέπει να παραπεμφθεί σε δίκη ή όχι. Αυτός είναι ο δεύτερος άξονας της αφήγησης, μία μονομαχία του πνεύματος ανάμεσα σε έναν μαθηματικό που είναι βέβαιος για τα μεθοδολογικά του εργαλεία για την ανεύρεση της αλήθειας, με τη βεβαιότητα μάλιστα ότι αυτά κατατείνουν στην άρνηση της ύπαρξης του Θεού, και σε έναν δικαστή ο οποίος, αντιθέτως, πιστεύει στον Θεό, αλλά αφήνεται να γοητευτεί από τη μαθηματική μέθοδο. Παράλληλα, εμβόλιμα στην αφήγηση, παρατίθενται αποσπάσματα από τα ημερολόγια μεγάλων μαθηματικών μυαλών (προϊόν μυθοπλασίας), που φωτίζουν πτυχές του έργου τους, των προβληματισμών τους και των εσωτερικών τους συγκρούσεων. Τέλος, συναντάμε τον φοιτητή στο σήμερα, όταν ώριμος πλέον, ανατρέχει σε όλα τα παραπάνω και μας αφηγείται τη συναρπαστική ιστορία.
Ο μαθηματικός και ο δικαστής είναι ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται μονορούφι, αφού καταφέρνει να δημιουργήσει σασπένς τόσο με παραδοσιακούς όρους –ο αναγνώστης αγωνιά εάν ο μαθηματικός και παππούς του αφηγητή θα αποφυλακιστεί ή θα παραπεμφθεί σε δίκη– όσο και με όρους φιλοσοφίας – τελικά θα κερδίσει η αβεβαιότητα ή η μία και μοναδική αλήθεια; Μήπως μοναδική αλήθεια υπάρχει μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες, και αν αλλάξεις τη μία συνθήκη αλλάζει άρδην όλο το σκηνικό;
Το βιβλίο αυτό καταφέρνει, ρίχνοντας το δόλωμα της μυθοπλασίας και χωρίς ίχνος διδακτισμού, να διεγείρει τη σκέψη του αναγνώστη και ίσως να τον ξεβολέψει, αφού αμφισβητεί όλα όσα θα μπορούσε κάποιος να έχει δεδομένα. Ακόμα και κατά τη διάρκεια της αφήγησης ο αναγνώστης πείθεται για συγκεκριμένες σταθερές, μόνο και μόνο για να νιώσει λίγο αργότερα να του τραβάνε το χαλί από τα πόδια, όχι με μνησικακία αλλά με τρυφερότητα και παιχνιδιάρικη διάθεση. Εξάλλου, σε πολλά σημεία το βιβλίο θυμίζει τη θεωρία του homo ludens: ίσως τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας δεν οφείλονται και δεν χρειάζεται να οφείλονται οπωσδήποτε στην «αναζήτηση της αλήθειας»· μπορεί και να ήταν απλά… για τη χαρά του παιχνιδιού.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
