***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Το σκάνδαλο του αιώνα, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Εκδόσεις Ψυχογιός
Τον μεγάλο, βραβευμένο με νόμπελ Κολομβιανό λογοτέχνη, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες τον γνωρίζουμε όλοι από τα Εκατό χρόνια μοναξιά και από τον Έρωτα στα χρόνια της χολέρας. Κάποιοι, επομένως, ίσως εκπλαγούν αν μάθουν ότι ο Μάρκες δεν ήταν μόνο συγγραφέας, αλλά και ένας πολύ επιτυχημένος δημοσιογράφος.
Μάλιστα ο ίδιος έλεγε: “Δεν θέλω να με θυμούνται για τα Εκατό χρόνια μοναξιά, ούτε για το Βραβείο Νόμπελ, αλλά για την εφημερίδα”. Πρόκειται, το δίχως άλλο, για μία δήλωση που ξαφνιάζει, προερχόμενη μάλιστα και από έναν νομπελίστα συγγραφέα. Αποκαλύπτει όμως, αν μη τι άλλο, πόσο σοβαρά έπαιρνε ο Μάρκες την εργασία του ως δημοσιογράφος.
Για τον αναγνώστη, βέβαια, δεν αλλάζει κάτι. Ο Μάρκες είναι πάντα Μάρκες και η γραφή του είναι πάντα καλοδουλεμένη και υπέροχη ό,τι κι αν γράφει. Ο εραστής των έργων του Μάρκες, όμως, θα χαρεί να ανακαλύψει μέσα σε αυτό το βιβλίο έναν Μάρκες λιγάκι διαφορετικό από τον συγγραφέα των μυθιστορημάτων που τόσο καλά γνωρίζει.
Το σκάνδαλο του αιώνα, λοιπόν, είναι ένα απάνθισμα με πενήντα δημοσιογραφικά κείμενα του μεγάλου λογοτέχνη, γραμμένα από το 1950 ως το 1984, όταν εργαζόταν στην εφημερίδα El Espectador της Μπογκοτά. Δούλεψε επίσης στο Momento, ένα περιοδικό του Καράκας και διατηρούσε στήλη στην ισπανική El Pais.
O Κριστόμπαλ Πέρα στον πρόλογο του βιβλίου μας προσφέρει ένα σύντομο βιογραφικό του μεγάλου λογοτέχνη προκειμένου να γνωρίσει ο αναγνώστης το γενικότερο πλαίσιο της συγγραφής των κειμένων του βιβλίου. Τα κείμενα που επέλεξε ο ίδιος για να συμπεριληφθούν στο παρόν βιβλίο, κείμενα ποικίλης θεματολογίας, είναι εκείνα στα οποία ο παραμυθάς Μάρκες του μαγικού ρεαλισμού συνεργάζεται αγαστά με τον δημοσιογράφο. Εν ολίγοις, πρόκειται για κείμενα τα οποία δεν κατορθώνουν να κρύψουν το ταλέντο του συγγραφέα πίσω από την ταμπέλα του δημοσιογράφου.
Ο Γκαμπριέλ ταξίδεψε πολύ στη ζωή του. Ήταν δηλωμένος αριστερός και φίλος του Φιντέλ Κάστρο. Επόμενο, λοιπόν, είναι να μιλάει και για πολιτική στο δημοσιογραφικά του κείμενα. Επίσης, πολλά από αυτά είναι αφιερωμένα στα ταξίδια που έκανε, στο Μεξικό, την Καραϊβική, την Ουγγαρία του Κάνταρ και άλλα μέρη της Ευρώπης και του κόσμου.
Πέρα από αυτά, ο αναγνώστης θα μυηθεί με χαρά στις λαογραφικές πληροφορίες που μας προσφέρουν τα κείμενα του Μάρκες για την Κολομβία, τη Βενεζουέλα, αλλά και ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Πρόθεση του συγγραφέα δεν είναι, φυσικά, αυτή, να μας προσφέρει δηλαδή μία λαογραφική τοιχογραφία της πατρίδας του, αλλά πρόκειται για μοιραίο συνακόλουθο εξαιτίας της συγγραφής κειμένων ποικίλης θεματολογίας και επικαιρότητας για τη Λατινική Αμερική.
Άλλα κείμενα ασχολούνται με μεγάλα πολιτικά γεγονότα της εποχής ή και με ανεξιχνίαστα αστυνομικά εγκλήματα, όπως εκείνο που αποκαλεί ο Μάρκες ως “το σκάνδαλο του αιώνα”, το μυστήριο της εξαφάνισης της Βίλμα Μοντέζι.
Στα άρθρα περιέχονται ακόμη πολλές ετερόκλητες πληροφορίες, όπως για τις τραβεστί και για τους Beatles, για μεγάλους λογοτέχνες, όπως ο Μπόρχες, που ο Μάρκες θαύμαζε απερίφραστα, αλλά και για κάποιους πολιτικούς, όπως τον Μπατίστα, τον Χρουστσόφ, τον Ίντεν και τον Αιζενχάουερ. Κάθε άρθρο έχει στο τέλος την ημερομηνία δημοσίευσης και την εφημερίδα στην οποία πρωτοδημοσιεύτηκε.
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θα φανούν στον αναγνώστη τα κείμενα του Μάρκες τα οποία σχετίζονται με τη Λογοτεχνία, με τις προτιμήσεις του και τις απόψεις του για τη συγγραφή γενικά. Μαθαίνουμε έτσι για την προτίμησή του στον Ιάπωνα λογοτέχνη τον Γιασουνάρι Καβαμπάτα. Παρακολουθούμε συνάμα, όμως, με μέγιστη απόλαυση και όλα όσα μας λέει στα κείμενά του με πολύ χιούμορ γενικότερα για τους συγγραφείς και τον χώρο του βιβλίου:
“Η συγγραφή βιβλίων είναι αυτοκτονικό επάγγελμα. Κανένα δεν απαιτεί τόσο χρόνο, τόση δουλειά, τέτοια αφοσίωση σε σχέση με τα άμεσα οφέλη. Δεν νομίζω πως είναι πολλοί οι αναγνώστες που, τελειώνοντας την ανάγνωση ενός βιβλίου, αναρωτιούνται πόσες ώρες και οικιακών συμφορών κόστισαν στον συγγραφέα εκείνες οι διακόσιες σελίδες και πόσο αμείφθηκε για τη δουλειά του”.
“Ένας καλός συγγραφέας θα συνεχίσει να γράφει όπως και να έχει, ακόμα και με τρύπια παπούτσια, ακόμα κι αν τα βιβλία του δεν πουλάνε”.
Για τους μεταφραστές:
“Κάποιος είπε πως η μετάφραση είναι ο καλύτερος τρόπος να διαβάζεις. Θεωρώ επίσης πως είναι και ο πιο δύσκολος, ο πιο αχάριστος και ο πιο κακοπληρωμένος”.
Για το βραβείο Νόμπελ:
“Κάθε χρόνο ένα φάντασμα προκαλεί νευρικότητα στους μεγάλους συγγραφείς: το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας”.
Τέτοιου είδους ρήσεις και αφορισμοί συναποτελούν μεγάλο μέρος του βιβλίου. Ο λόγος είναι πνευματώδης και παιγνιώδης, με λεπτές αποχρώσεις χιούμορ και ειρωνείας και γλαφυρές, μυθιστορηματικού τύπου, περιγραφές. Δεν υπάρχει τίποτε το περιττό σε αυτό το μείγμα δημοσιογραφικού και μυθιστορηματικού-διηγηματικού λόγου.
Πολλά κείμενα φλερτάρουν με το μυθιστόρημα. Είναι, δηλαδή, περισσότερο μυθιστορηματικά παρά δημοσιογραφικά. Εφόσον, πάντως, ο ίδιος ο συγγραφέας θεωρούσε τον εαυτό του πάνω απ’ όλα έναν καλό και σωστό δημοσιογράφο, εμείς οι αναγνώστες αξίζει τον κόπο να του δώσουμε την ευκαιρία να μας αποκαλύψει εκτός από το συγγραφικό του δαιμόνιο και το δημοσιογραφικό!
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
