Η αντανάκλαση του κακού
Ο δικός της καθρέφτης, Γεωργία Συλλαίου, Εκδόσεις Πόλις Στο μυθιστόρημα της Γεωργίας Συλλαίου «Ο δικός της καθρέφτης» (εκδόσεις Πόλις, 2022) δύο αδερφές, η Ερμιόνη και η Στέλλα, αφηγούνται διαδοχικά την ιστορία της οικογένειάς τους. Κεντρικό γεγονός αυτής φαίνεται να είναι ο θάνατος του θείου τους Ανδρέα, ο οποίος είχε αναλάβει την κηδεμονία των κοριτσιών, καθώς […]
Ο Δείκτης της Ευτυχίας
Η διάρκεια ζωής της ευτυχίας, Νταβίντ Μασάντο, Εκδόσεις Βακχικόν Από τις Eκδόσεις Βακχικόν κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2022 το κοινωνικό και ψυχογραφικό μυθιστόρημα «Η διάρκεια ζωής της ευτυχίας» («Índice Médio de Felicidade») σε μετάφραση της Τέσυ Μπάιλα, για το οποίο ο Πορτογάλος Νταβίντ Μασάντο (1978), συγγραφέας παιδικής κι ενήλικης λογοτεχνίας, τιμήθηκε το 2015 με […]
Ο αβέβαιος χαρακτήρας της πραγματικότητας
Ίχνη στα όνειρα, Γιώργος Παναγιωτίδης, Εκδόσεις Βακχικόν Ένας πατέρας κηπουρός κλαδεύει τον ομοφυλόφιλο γιο του. Ο ομοφυλόφιλος γιος δολοφονεί τον διεμφυλικό εραστή του. Ο διεμφυλικός εραστής αφαιρεί τη ζωή του αλλοδαπού φίλου του. Ο αλλοδαπός φονεύει τον αστυνομικό που τον συνέλαβε. Ο αστυνομικός σκοτώνει τον δικαστή που δικάζει τα πρόσωπα. Αυτοί είναι οι πρωταγωνιστές […]
Τα σκοτεινά δαιμόνια μίας ζοφερής εποχής [Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες]
Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Εκδόσεις Ψυχογιός Το μυθιστόρημα «Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων» του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, που επανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση της Μαρίας Παλαιολόγου (2021), πρωτοεκδόθηκε το 1994, όταν ο νομπελίστας -ήδη από το 1982- συγγραφέας έχαιρε ευρείας αναγνώρισης και αποδοχής, έχοντας συνδέσει τη λογοτεχνική του […]
Αφήγηση του παράδοξου
Αφαίας και Τελαμώνος, Κώστας Κατσουλάρης, Εκδόσεις Μεταίχμιο Η συλλογή διηγημάτων Αφαίας και Τελαμώνος του Κώστα Κατσουλάρη (Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2021) έχει ιδιαίτερο και πνευματώδη χαρακτήρα, που στοιχειοθετείται από την ποικιλομορφία των διηγημάτων αλλά και από το αινιγματικό τους περιεχόμενο, καθιστώντας για την πρόσληψη και ερμηνεία του αναγκαία τη συνολική θέασή τους, την εύρεση των κοινών οριζουσών […]
Οι διαπροσωπικές σχέσεις στο στόχαστρο
Μπλε ήλιος, Διονύσης Μαρίνος, Εκδόσεις Μεταίχμιο Στο ψυχογραφικό, ανθρωποκεντρικό μυθιστόρημα «Μπλε ήλιος» του Διονύση Μαρίνου (εκδόσεις Μεταίχμιο, 2021) το δύσκολο πεδίο των διαπροσωπικών σχέσεων τίθεται στο συγγραφικό του στόχαστρο, καθώς αποπειράται ανάγνωση της καθημερινότητας με διάθεση να διερευνήσει την ουσία του δεσμού που ενώνει δύο συντρόφους, τι τον δημιουργεί, τι τον ορίζει, τι τον συντηρεί, […]
Οι στιγμές αλλάζουν όταν βουτάμε μέσα τους
Τα αχνά φώτα της Μάρφα, Νίκος Τσιπόκας, Εκδόσεις Κέδρος Στα εικοσιένα διηγήματα που απαρτίζουν τη συλλογή του Νίκου Τσιπόκα «Τα αχνά φώτα της Μάρφα» (εκδόσεις Κέδρος, 2021) αποτυπώνεται σε σύγχρονο πλαίσιο η ανθρώπινη περιπέτεια, όχι μέσω της προσπάθειας του συγγραφέα για επίτευξη της εσωτερικής ανατομίας των προσώπων, αλλά κυρίως μέσα από την παρουσίαση της εξωτερικής […]
Η ευεργετική δύναμη της αγάπης
Ένας άντρας που τον λένε Ούβε, Φρέντρικ Μπάκμαν, Εκδόσεις Κέδρος Σημαντικό πλέον όνομα στον χώρο της σουηδικής λογοτεχνίας, με ευρεία απήχηση και παγκόσμια αναγνωρισιμότητα λόγω της μετάφρασης και κυκλοφορίας των έργων του σε πολλές χώρες, αποτελεί ο Φρέντρικ Μπάκμαν. Από τις Eκδόσεις Κέδρος επανακυκλοφορεί το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Ένας άντρας που τον […]
Πορεία δια του φεμινισμού
Οι γυναίκες της ψυχής μου, Ιζαμπέλ Αλιέντε, Εκδόσεις Ψυχογιός Για την Ιζαμπέλ Αλιέντε, τη θέση της στον χώρο της λογοτεχνίας και τη διεθνή αναγνώρισή της δε χρειάζεται να ειπωθούν πολλά. Άλλωστε η Χιλιανή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το εγχώριο αναγνωστικό κοινό ήδη από το 1987, όταν κυκλοφόρησε εδώ το πρώτο της μυθιστόρημα, «Το σπίτι των […]
Όταν η λογοτεχνία συνομιλεί με την ιστορία
Η σκιά του κυβερνήτη, Άρης Σφακιανάκης, Εκδόσεις Κέδρος Στο ιστορικό μυθιστόρημα «Η σκιά του κυβερνήτη» του Άρη Σφακιανάκη (εκδόσεις Κέδρος, 2019) στο επίκεντρο τίθενται ο Ιωάννης Καποδίστριας και το χρονικό διάστημα των τρεισήμισι περίπου ετών κατά το οποίο κυβέρνησε την Ελλάδα, από τον Ιανουάριο του 1828 έως και τη δολοφονία του, στις 27 Σεπτέμβρη […]
Το βίωμα της απώλειας, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Άμνετ, Μάγκι Ο’ Φάρελ]
Άμνετ, Μάγκι Ο’ Φάρελ, Εκδόσεις Ψυχογιός Για τη ζωή του μεγάλου δραματουργού και ποιητή Ουίλιαμ Σαίξπηρ τα ιστορικά στοιχεία είναι λίγα. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει ο θάνατος του μοναχογιού του Άμνετ σε ηλικία 11 ετών το 1596, όταν ήδη ο Σαίξπηρ διέμενε κατά κύριο λόγο στο Λονδίνο, κυνηγώντας την καταξίωσή του ως θεατρικού δημιουργού, μακριά […]
Η οπτική μίας «έξυπνης μηχανής», γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Η Κλάρα και ο Ήλιος, Καζούο Ισιγκούρο]
Η Κλάρα και ο Ήλιος, Καζούο Ισιγκούρο, Εκδόσεις Ψυχογιός Όταν το 2017 ο Ισιγκούρο έπαιρνε το Νόμπελ λογοτεχνίας μετά από επιτυχημένη πορεία στον λογοτεχνικό χώρο, είχε ήδη γράψει, όπως ο ίδιος αναφέρει σε συνέντευξή του, το 1/3 της καινούριας του συγγραφικής προσπάθειας, την οποία μετά από κάποιους μήνες απραγίας υπό την επήρεια της ύψιστης διάκρισής […]
Η αλήθεια για τη μητέρα, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Μια γυναίκα, Αννί Ερνώ]
Μια γυναίκα, Αννί Ερνώ, Εκδόσεις Μεταίχμιο Το αυτοβιογραφικό αφήγημα της Αννί Ερνώ «Μία γυναίκα» (μετάφραση Ρίτα Καλαΐτη, Μεταίχμιο, 2021) είναι αφιερωμένο στη μητέρα της. Η συγγραφέας με λανθάνουσα συγκίνηση που πηγάζει από τον λιτό της λόγο και την πολύ προσωπική καταγραφή, αγγίζοντας τα όρια της λογοτεχνίας, αποπειράται να ανασυστήσει τη ζωή της μητέρας, ορμώμενη από […]
Η ζωή μέσα από τη μεταζωή, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Ο Μεγάλος Σκύλος, Βίκυ Τσελεπίδου]
Ο Μεγάλος Σκύλος, Βίκυ Τσελεπίδου, Εκδόσεις Νεφέλη Η δεκαπεντάχρονη Μάριον πεθαίνει από ασθένεια και μετά από διαδικασία κρυονικής ξυπνά ευρισκόμενη στο Κτίριο με ζητούμενο την έξοδό της από αυτό και την ομαλή εισαγωγή στη Νέα Εποχή, η οποία δεν μπορεί να κατανοηθεί με τους όρους της Παλαιάς. Για να συμβεί αυτό υπόκειται από ανθρώπους […]
Πατέρες και γιοι, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Άντρες χωρίς άντρες, Νίκος Δαββέτας]
Άντρες χωρίς άντρες, Νίκος Δαββέτας, Εκδόσεις Πατάκη Στο μυθιστόρημα «Άντρες χωρίς άντρες» του Νίκου Δαββέτα (Εκδόσεις Πατάκη, 2020) ως βασικό θέμα διερεύνησης τίθεται η σχέση μεταξύ πατέρα και γιου, τι την συνθέτει, τι μπορεί να την αποδομεί, κατά πόσο ορίζεται από προσωπικές επιλογές ή ιστορικές, κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και χρονικά χάσματα και κατά πόσο ξεπερνά εξωτερικούς […]
Η παράταση του χρόνου, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Τζάμπα η παράταση, Κώστας Καβανόζης]
Το παρελθόν, το παρόν που το διασώζει φέροντάς το, οι αγαπημένοι, η οικογένεια και οι φίλοι, η απώλεια, οι στιγμές που έρχονται και φεύγουν, ό, τι μπορεί να τις διαφυλάξει, η τρυφερή προς τα πίσω ματιά, η μνήμη, που εσκεμμένα αντιπαλεύει το πέρας του χρόνου, αλλά και ο μικροαστισμός, η αποτύπωση της ελληνικής νοοτροπίας και […]
Αντανακλάσεις της σύγχρονης ζωής, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Όσο πιο μακριά από το σπίτι, Γιώργος Παυλόπουλος]
Η συλλογή διηγημάτων «Όσο πιο μακριά από το σπίτι» του Γιώργου Παυλόπουλου (Εκδόσεις Στερέωμα, 2020) απαρτίζεται από 36 βραχύσωμα διηγήματα, που συνυπηρετούν μία κοινή πρόθεση, τη συγκρότηση ενός κόσμου μη πραγματικού, που φέρει ωστόσο τα ουσιαστικά, ως επί το πλείστον αρνητικά, γνωρίσματα που συστήνουν τη γνώριμη πραγματικότητά μας. Ο συγγραφέας με εμφανή μυθοπλαστική επινοητικότητα μας […]
Η ζωή στα ερείπια, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Γερμανικό φθινόπωρο, Στιγκ Ντάγκερμαν]
Το φθινόπωρο του 1946 ο εικοσιτριάχρονος Σουηδός συγγραφέας Στιγκ Ντάγκερμαν, που είχε ήδη διακεκριμένο συγγραφικό έργο, μετέβη στη Γερμανία ως ανταποκριτής με αποστολή να καταγράψει την κατάσταση που επικρατούσε εκεί, μετά τη λήξη του πολέμου και την επιβολή της συμμαχικής κατοχής, σε μία σειρά άρθρων, τα οποία θα δημοσιεύονταν στην εφημερίδα Expressen. Τα άρθρα αυτά […]
Η «Γκέρα» ως κινητοποίηση της μνήμης, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Γκέρα, Ελένη Εφραιμίδου]
Η συλλογή διηγημάτων «Γκέρα» της Ελένης Εφραιμίδου (Σαιξπηρικόν 2020) αποτελεί λογοτεχνική υπόμνηση της Γ’ βουλγαρικής κατοχής της Θράκης, λογοτεχνική αναπαράσταση του αγώνα των ανθρώπων της ξανθιώτικης κυρίως υπαίθρου για επιβίωση έναντι των δεινών που επέφεραν οι σκληρές πρακτικές της βουλγαρικής εξουσίας και ευρύτερα, με αναγωγή του μερικού στο καθολικό, λογοτεχνική αποτύπωση των όσων προξενούν οι […]
Η Δίκη του πατέρα, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Γράμμα στον πατέρα, Franz Kafka]
Στο πλούσιο διασωζόμενο επιστολικό έργο του Κάφκα εντάσσεται και το «Γράμμα στον πατέρα» (Μεταίχμιο, 2019, μετάφραση Βασίλης Τσαλής), ένα αφήγημα αποκαλυπτικό όχι μόνο της σχέσης του συγγραφέα με τον πατέρα του Χέρμαν και της σύστασης του οικογενειακού περιβάλλοντός του, αλλά και της ευρύτερης ιδιοσυγκρασίας του, και το οποίο ασφαλώς μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά όσον αφορά […]
Στα άδυτα ενός φασίστα, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Τα σπλάχνα, Νίκος Ξένιος]
Τα σπλάχνα του Νίκου Ξένιου (εκδόσεις Κριτική, 2019) είναι ένα μυθιστόρημα καταβύθισης στον ψυχισμό του ήρωα Άλκη Δομέστικου και παρακολούθησης της ιδεολογίας του, όπως διαμορφώνεται κατά την πορεία της ζωής του, η οποία διατρέχει σχεδόν όλον τον εικοστό αιώνα ως τις αρχές του επόμενου, ενώ το σκηνικό συμπληρώνεται μέσω της αποτύπωσης του Ελλαδικού και Ευρωπαϊκού […]
Διαφυγή μέσω «θανάτου», γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Θαμμένος ζωντανός. Μια ιστορία του καιρού μας, Άρνολντ Μπέννετ]
Το μυθιστόρημα «Θαμμένος ζωντανός. Μια ιστορία του καιρού μας» (μετάφραση Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Πατάκη 2019), αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα της γραφής ενός πολύ σημαντικού συγγραφέα της εδουαρδιανής εποχής (1901-1910), του Άρνολντ Μπέννετ, με κεντρικό θέμα το αβάσταχτο φορτίο του ονόματος του καλλιτέχνη, που λειτουργεί καταπιεστικά έναντι της προσωπικής του υπόστασης, και κατ’ επέκταση τη σύγκρουση κοινωνικής […]
Ιστορίες στο κιμπούτς, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Μεταξύ Φίλων, Άμος Οζ]
Η συλλογή διηγημάτων του σπουδαίου Ισραηλινού συγγραφέα Άμος Οζ «Μεταξύ Φίλων» (Μετάφραση Μάγκυ Κοέν, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2019) συνιστά μία επιτυχημένη μαρτυρία του λογοτεχνικού σύμπαντός του, στο οποίο ενυπάρχουν η βιωμένη εμπειρία και η ανθρωποκεντρική, τρυφερή ματιά του λογοτέχνη. Στις οχτώ ιστορίες που παρουσιάζονται καταγράφεται ένας κοινός παρονομαστής, το σκηνικό. Σ’ αυτές μεταφερόμαστε στα τέλη της […]
Η ματαιότητα της προσμονής, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Η έρημος των Ταρτάρων, Ντίνο Μπουτζάτι]
Το αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Ντίνο Μπουτζάτι «Η έρημος των Ταρτάρων», το οποίο κυκλοφόρησε στην Ιταλία για πρώτη φορά το 1940 και στην Ελλάδα το 1991 και επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (2019) σε νέα μετάφραση της Μαρίας Οικονομίδου, ως κλασικό ανάγνωσμα έχει διαχρονικά χαρακτηριστικά, αναδεικνύοντας τη μοναξιά ως διαρκή σύντροφο του ανθρώπου, που αγωνίζεται να […]
Υπό τη σκιά της μνήμης, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [ρηχό νερό, σκιές, Άκης Παπαντώνης]
Το μυθιστόρημα «Ρηχό νερό, σκιές» (Κίχλη, 2019) είναι το δεύτερο πεζογραφικό έργο του Άκη Παπαντώνη. Σ’ αυτό τον απασχολεί το ζήτημα της μνήμης, πώς σκιάζει το παρόν ως μέσο προσέγγισης του παρελθόντος. Άλλωστε, κατά τον Αριστοτέλη «η μνήμη είναι του παρελθόντος». Παράλληλα, πώς το ανακλημένο μέσω της μνήμης παρελθόν σκιάζοντας το παρόν το προσημαίνει, καθώς […]
Μυθοπλασία και πραγματικότητα, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [ Ελέφαντας, Ρέιμοντ Κάρβερ]
Η συλλογή διηγημάτων «Ελέφαντας» του Ρέιμοντ Κάρβερ (Μεταίχμιο, 2019) επιβεβαιώνει την αφηγηματική δεινότητα του συγγραφέα και δικαιολογεί την αναγνώρισή του ως ανανεωτή της αμερικανικής και ευρύτερης διηγηματογραφίας. Σ’ αυτήν συμπεριλαμβάνονται τα τελευταία εφτά διηγήματα που έγραψε και που, όπως αναφέρεται από τη μεταφράστρια Τρισεύγενη Παπαϊωάννου στο κατατοπιστικό επίμετρο της έκδοσης, αποτελούν νέα καμπή στο έργο […]
Μυθιστόρημα για τον άνθρωπο και το μυθιστόρημα, γράφει η Λαμπρινή Γλερίδου [Μυθιστόρημα, Θωμάς Συμεωνίδης]
Το Μυθιστόρημα του Θωμά Συμεωνίδη (Δεκέμβριος 2017, εκδόσεις Γαβριηλίδης) αποτελεί ένα πολύ ιδιαίτερο δείγμα σύγχρονης γραφής και μια πρόκληση ως προς την ειδολογική κατάταξή του. Απαρτίζεται από 24 κεφάλαια, 24 αφηγηματικά επεισόδια, χωρίς γραμμική αφηγηματική ακολουθία, με νοηματική αυτοτέλεια, αλλά και με εξωτερική, όπως και εσωτερική σύνδεση. Η αποσπασματικότητα του κειμένου υπηρετεί μια λογική ένταξης […]